Peptik ülser: Neden olur, belirtiler nelerdir?

Peptik ülser, mide veya onikiparmak bağırsağı (duodenum) iç yüzeyinde oluşan açık yaralara verilen genel bir isimdir. Bu yaralar, mide asidi ve sindirim enzimlerinin etkisiyle dokuların hasar görmesi sonucu ortaya çıkar.

Peptik Ülser Neden Olur?

Peptik ülserin en sık görülen nedenleri arasında şunlar yer alır:

Helicobacter pylori (H. pylori) Bakterisi: Bu bakteri, mide mukozasına yerleşerek iltihaplanmaya ve ülser oluşumuna neden olur.

Nonsteroidal Anti-inflamatuar İlaçlar (NSAİİ): Aspirin, ibuprofen gibi ilaçlar uzun süreli kullanıldığında mide mukozasını tahriş edebilir ve ülser oluşumunu tetikleyebilir.

Stres: Kronik stres, mide asidi salgısını artırarak ülser oluşumuna katkıda bulunabilir.

Sigara: Sigara, mide mukozasını tahriş eder ve iyileşme sürecini yavaşlatır.

Alkol: Aşırı alkol tüketimi, mide asidini artırarak ülser riskini yükseltir.

Peptik Ülser Belirtileri

Peptik ülserin belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en sık görülenler arasında şunlar yer alır:

Mide ağrısı: Yanma veya kemirme şeklinde tarif edilen bir ağrı, genellikle yemekten sonra veya gece ortaya çıkar.

Hazımsızlık: Karnında şişkinlik, mide ekşimesi, geğirme gibi şikayetler.

İştah kaybı: Kilo kaybı.

Kusma: Kanlı veya kahve telvesi görünümünde olabilir.

Karın ağrısı: Üst karın bölgesinde ağrı.

Peptik Ülser Teşhisi

Peptik ülser tanısı, hastanın şikayetleri, fizik muayene ve bazı tetkikler ile konulur. Bu tetkikler arasında şunlar yer alır:

Üst gastrointestinal sistem endoskopisi: Mide ve onikiparmak bağırsağının iç yüzeyinin görüntülenmesi.

Biyopsi: Ülserden alınan doku örneğinin mikroskop altında incelenmesi.

H. pylori testi: Nefes testi, dışkı testi veya kan testi ile H. pylori enfeksiyonunun tespiti.

Peptik Ülser Tedavisi

Peptik ülser tedavisi, ülserin nedenine ve şiddetine göre değişir. Genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Bu tedavi şunları içerebilir:

Peptik ülser tedavisinde kullanılan ilaçların görseli

Asit azaltıcı ilaçlar: Proton pompa inhibitörleri (PPI) ve H2 reseptör blokerleri gibi ilaçlar mide asidini azaltarak ülserin iyileşmesini sağlar.

Antibiyotikler: H. pylori enfeksiyonu varsa, antibiyotik tedavisi uygulanır.

Mukoza koruyucu ilaçlar: Mide mukozasını koruyan ilaçlar.

Peptik Ülserin Komplikasyonları

Tedavi edilmeyen peptik ülserler ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

Kanama: Ülserin kanaması, anemiye ve şoka neden olabilir.

Delinme: Ülserin delinmesi, karın boşluğunda iltihaplanmaya (peritonit) yol açabilir.

Daralma: Ülser iyileşirken yara izi oluşması, sindirim sisteminde daralmaya neden olabilir.

Peptik Ülserin Önlenmesi

Peptik ülseri önlemek için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:

Dengeli beslenme: Baharatlı, yağlı ve asitli yiyeceklerden kaçının.

Düzenli öğünler: Aç kalmaktan kaçının.

Sigarayı bırakın

Alkolü azaltın

Stres yönetimi: Stresle başa çıkmanın yollarını öğrenin.

Reçeteli ilaçları doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın

Önemli: Peptik ülser belirtileri yaşıyorsanız, mutlaka bir doktora başvurun. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemenin en iyi yoludur.