Pomeco: 900 bin liralık büyük ödül nar kabuğu atığından geldi

Otomotiv Sanayi İhracatçıları Birliği (OİB) tarafından düzenlenen 13. Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması’nda (OGTY) büyük ödül, nar kabuğu atığından yüksek performanslı ve bitki bazlı bir deri alternatifi üreten İpek Tüysüzoğlu'nun "Pomeco" projesine verildi.

Bu proje, hem otomotiv hem de tekstil sektörlerinde kullanılabilir özellikleri ile dikkat çekiyor ve toplam 900 bin TL’lik büyük ödülün sahibi oldu. Pomeco, yüksek dayanıklılığı, antibakteriyel özellikleri ve UV dayanımına sahip olmasıyla öne çıkarken, üretim sürecinde düşük su tüketimi ve yüzde 90 daha az petrol bazlı girdi kullanarak çevresel etkilerini en aza indiriyor.

Yarışma, Ticaret Bakanlığı desteği ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) koordinasyonunda gerçekleştirildi. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde bu yıl "Şehir İçi Hareketlilik" teması ile düzenlenen etkinlikte, 392 başvuru arasından finale kalan 10 projeden biri olarak Pomeco, sürdürülebilir çözümler sunarak otomotiv sektöründe tekstil malzemeleri için alternatif bir yol haritası çiziyor. Bu proje, araç içi tekstil malzemelerinin üretim emisyonlarının yüzde 8’ini oluşturan önemli bir soruna da çözüm sunmayı hedefliyor.

ÖDÜL ALAN DİĞER PROJELER BELLİ OLDU

Yarışmada ikinci olan proje, Büşra Atkesen’in geliştirdiği "Fire-Stopper" isimli projedir. Bu proje, Türkiye’nin ilk endüstriyel simbiyoz örneklerinden birini temsil ediyor ve maden atıkları kullanılarak geliştirilen yangın önleyici malzemelerden oluşuyor. Proje, yangın öncesinde yüzeylere uygulanan malzemeler aracılığıyla yangın anında alevlerin yayılmasını engelleyerek, afet önleyici bir çözüm sunuyor. İkinci olan projeye 600 bin TL ödül verilirken, üçüncü olan Ahmet Serdar Batkan’ın "BBA VTOL" projesi de 550 bin TL ile ödüllendirildi. Bu proje, sağlık ve savunma sektörlerindeki lojistik ihtiyaçları karşılamak amacıyla geliştirilen insansız hava aracı sistemleri sunuyor ve yüksek taşıma kapasitesine sahip, uzun menzilli özellikleri ile dikkat çekiyor.

Dördüncü olan proje ise Aziz Karaburun’un "Digiforming" adlı çalışmasıdır. Bu proje, pres hatlarında derin çekme yöntemiyle sac şekillendirme işlemleri sırasında oluşabilecek yırtık, incelme ve kırışma hatalarını önlemek için geliştirildi. Makine öğrenmesi tekniklerini kullanarak proses bozulmalarını erken aşamada tahmin eden yenilikçi bir üretim teknolojisi sunuyor. Beşinci sırada yer alan "Genoride" projesi ise Gökhan Yağcı tarafından geliştirilen jeneratif sürüş teknolojisi üzerine odaklanıyor. Bu sistem, elektrikli bisiklet alanında devrim yaratmayı hedefliyor ve pedal gücünü doğrudan elektrik enerjisine dönüştürerek, kullanıcıların her türlü yol koşulunda konforlu bir sürüş deneyimi yaşamalarını sağlıyor.

OİB, bu yıl ilk beş proje için toplamda 3 milyon TL nakdi ödül ve Patent Tescil Ödülü sunarak girişimcilerin desteklenmesine olanak tanıdı. Ayrıca, İTÜ ARI Teknokent iş birliğiyle ilk beşe giren projeler, İTÜ Çekirdek Kuluçka programına katılma hakkı kazanarak, büyüme ve globalleşme süreçlerinde desteklenecek. Bu girişimler, Big Bang Startup Challenge Yarışması’na katılma hakkı da elde ederek otomotiv sanayisinin deneyiminden ve geniş ağından faydalanma fırsatına sahip olacaklar.

ETKİNLİKTE YAPILAN AÇIKLAMALAR VE GELECEK BEKLENTİLERİ

OİB Yönetim Kurulu Başkanı Baran Çelik, Türkiye otomotiv sektörünün son 18 yılda 17 kez sektörel bazda ihracat şampiyonu olduğunu belirtti. Çelik, 2024 yılını da yeni bir ihracat rekoru ile kapatmayı hedeflediklerini ifade etti. Geçen yıl sektörün ihracatının yüzde 15’ini gerçekleştirdiğini, bu yıl ise yaklaşık 37 milyar dolarlık bir ihracat rakamına ulaşacaklarını açıkladı. Çelik, Türkiye'nin yüksek üretim kalitesi ile dünyaya ihracat yapabilecek seviyede olduğunu ve bu başarıyı katma değerli üretimle artırmayı sürdüreceklerini vurguladı. Ayrıca, gençlerin yenilikçi tasarımlarının desteklenmesinin önemine dikkat çekti.

OGTY Yürütme Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu, Türk otomotiv sektörünün dünyadan aldığı yüzde 1,5’lik payın yeterli olmadığını belirtti ve yeni iş modellerinin potansiyelin çok daha fazlasını sunabileceğini ifade etti. OGTY ile genç girişimcilere yatırım yaparak sektördeki dönüşümün hızlanmasını sağlamak istediklerini söyledi. Burhanoğlu, bugüne kadar dereceye giren projelerin toplam cirosunun 26 milyon doları aştığını ve istihdamın 1,500 kişiyi geçtiğini belirtti. Ayrıca, bu projelerin değerlemesinin 360 milyon dolar seviyesine ulaştığını ifade etti. TOGG ve TOFAŞ gibi önemli otomotiv firmalarına parça tedarik eden birçok startup’ın OGTY’den çıktığını vurguladı.

OGTY’NİN ELDE ETTİĞİ SONUÇLAR

2012 yılından bu yana OGTY, 5 binden fazla başvuru almış, 129 proje ödüllendirilmiş ve toplamda yaklaşık 6.9 milyon TL nakdi ödül dağıtılmıştır. OİB ve İTÜ Çekirdek iş birliği kapsamında desteklenen girişimlerin yüzde 60’ı şirketleşmiş, bu girişimler 1,500 kişilik istihdam sağlamış ve toplamda 20 milyon dolarlık ciroya ulaşmıştır. Ayrıca, 48 milyon dolar yatırım alarak 360 milyon dolar değerlemeye ulaşmışlardır. Bu başarılar, Türk otomotiv ekosisteminin gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur.

Sonuç olarak, OGTY, Türkiye'nin otomotiv sektöründeki genç girişimcilerin yenilikçi projelerini destekleyerek sektördeki dönüşümü hızlandırma amacını taşımakta. Bu tür organizasyonlar, otomotiv endüstrisinin geleceği için kritik bir rol oynamakta ve ülkenin ekonomik büyümesine katkıda bulunmaya devam etmektedir.