Vitamin takviyelerinde doz aşımına dikkat!

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Halis Köylü, vitaminlerin vücut tarafından üretilemediğini ve bu nedenle besinlerle dışarıdan alınmasının zorunlu olduğunu vurguladı. Ancak bu gerekli takviyelerin aşırıya kaçtığında faydadan çok zarar getirebileceğini belirtti.

YAĞDA ÇÖZÜNEN VİTAMİNLERDE (A, D, E, K) DOZ AŞIMI TEHLİKELİ

Prof. Dr. Köylü, özellikle A, D, E ve K gibi yağda çözünen vitaminlerin yüksek dozlarda toksik etki gösterebileceğine dikkat çekti. A vitamini fazlalığının iştahsızlık, baş ağrısı, karaciğer ve dalak büyümesi, kemik ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterebileceğini belirten Köylü, D vitamini fazlalığının ise yumuşak dokularda kireçlenme ve böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabileceğini söyledi. E vitamini fazlası, K vitamini metabolizmasını bozarken; K vitamini fazlası kanın pıhtılaşma mekanizmasında aksamalara neden olabilir.

VİTAMİN TAKVİYESİ KİMLER İÇİN GEREKLİ?

Vitamin desteğinin genellikle yetersiz ve dengesiz beslenen kişiler, ileri yaştakiler ve emilim sorunları yaşayan bireyler için önerildiğini ifade eden Prof. Dr. Köylü, “Günlük ihtiyaç oranında alındığında multivitaminler fayda sağlar. Ancak vitaminleri doğal kaynaklardan, yani taze meyve ve sebzelerden almak en sağlıklı yoldur” dedi.

METABOLİZMA VİTAMİNLERE İHTİYAÇ DUYAR AMA FAZLASI SORUN YARATIR

Vitaminlerin, enerji üretimi ve vücut fonksiyonlarının sürdürülmesinde önemli roller üstlendiğini ifade eden Prof. Dr. Köylü, her vitaminin vücutta farklı görevleri olduğunu belirtti. Örneğin, A vitamini görme sağlığına katkı sağlarken; B vitaminleri metabolizma için, C vitamini bağışıklık sistemini desteklemek için, D vitamini kemik gelişimi için gereklidir. E vitamini üreme sisteminde, K vitamini ise kan pıhtılaşmasında etkilidir.

B12 VİTAMİNİ İSTİSNA: VÜCUTTA YILLARCA DEPOLANABİLİR

Suda çözünen vitaminlerin çoğu vücutta depo edilmezken, B12 vitamini karaciğerde uzun süre depolanabilir. B12 haricinde kalan vitaminler ise düzenli olarak dışarıdan alınmak zorundadır çünkü vücutta tutulmaları sınırlıdır. Bu nedenle eksiklikleri daha hızlı ortaya çıkabilir.

VİTAMİNLER NASIL EMİLİR?

Prof. Dr. Köylü, vitaminlerin büyük oranda ince bağırsağın üst bölümünden emildiğini, yalnızca B12 vitamininin bağırsakların alt kısmında özel bir proteinle birlikte emilebildiğini belirtti. Ayrıca bazı vitaminlerin emilimi için vücuttaki sodyum iyonları ile etkileşim içinde olmaları gerektiğini ekledi.