350 eserde Mimar Sinan imzası!

Osmanlı kentlerinin siluetinde inşa ettiği yüzlerce yapıyla unutulmaz izler bırakan Mimar Sinan, yüzyıllardır ayakta kalmayı başaran eserleriyle hayranlık uyandırmaya devam ediyor.

Sinan, 1490 yılında bugünkü Orta Anadolu Bölgesi'nde, Kayseri şehrine yakın çok küçük bir köy olan Ağırnas'ta doğmuş ve Yavuz Sultan Selim döneminde devşirme olarak İstanbul'a getirilmiştir.

1516'da Sultan Selim'in Mısır seferine katılan Sinan, bölgedeki mimari eserlerle tanışma fırsatı buldu. Selçuklu ve Safevi dönemlerine ait yapıların yanı sıra antik yapıları da inceleyerek şehir planlaması ve mimari ile şehirler arasındaki ilişki konusunda önemli bilgiler edindi.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde yeniçeri olan Sinan, 1521 Belgrad Seferi'ne ve 1522 Rodos Seferi'ne katılmış ve kazandığı başarılarla hızla yükselmiştir.

1534 Irak seferinde, Sinan, Süleyman'ın sadrazamı Lütfi Paşa'nın emriyle Tatvan'daki Van Gölü kıyısında üç kadırga inşa etti. Bu gemileri, Safevi kuvvetleri hakkında bilgi toplamak için toplar ve tüfeklerle donattı.

Asıl amacı mimarlık olan Sinan, Kanuni Sultan Süleyman'ın çeşitli seferlerine yakından katılarak ve katkılarda bulunarak öne çıktı.

1538'de Paşa'nın tekrar görevlendirmesiyle Sinan, Boğdan seferi sırasında Prut Nehri üzerine 13 günde bir köprü inşa ederek Kanuni'nin takdirini kazanmış ve baş mimarlık rütbesine layık görülmüştür.

Sinan, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 49 yıl baş mimar olarak görev yaptı.

'BAŞYAPITININ' YANINDA BULUNAN MÜTEVAZI MEZAR

Sinan, yaklaşık bir asırlık ömrünün sonuna kadar çalışmalarını büyük bir şevkle sürdürdü ve 1588 yılında İstanbul'da vefat etti. Yukarıdan bakıldığında bir pusulayı andıran türbesi, "şaheser"i olan Süleymaniye Külliyesi'nin hemen yanında yer almaktadır.

Sinan'ın vakfiyesine göre, eşi Mihri Hatun'dan üç çocuğu vardı. Kızlarının adı Neslihan ve Ummuhan'dı ve oğlu Mehmed, Sinan hayattayken şehit edildi.

Sinan, yaklaşık 50 yıl süren baş mimarlık kariyeri boyunca irili ufaklı yüzlerce yapının tasarım ve inşasını üstlenmiş, bazılarının da onarımını yapmıştır.

Yaşamı boyunca 82 cami, 52 mescit, 55 medrese, 7 Kur'an okulu, 20 türbe, 17 aşevi, 3 darüşşifa, 6 su kemeri, 10 köprü, 20 kervansaray, 36 saray, 8 mahzen ve 48 hamam olmak üzere 350'den fazla eser meydana getirmiştir.

Mimar Sinan'ın eserleri arasında en dikkat çekenler camiler, mescitler ve külliyeler olmakla birlikte köprüler, su kemerleri gibi başka alanlarda da önemli yapılar inşa etmiştir.

34 MİL ÖTEDEN İSTANBUL'A SU GETİRDİ

Sinan, mühendislik harikası olarak değerlendirilen Kırkçeşme Su Sistemi ile İstanbul'a 55 kilometre (34 mil) uzaklıktan su getirmiş, böylece 16. yüzyılda şehrin su sorununu çözmüştür.

Uzun Su Kemeri, Kırık Su Kemeri ve özellikle Maglova Su Kemeri gibi bu tesisin önemli parçaları bugün hala mimari ve mühendisliğin eşsiz anıtları olarak ayakta durmaktadır.

Çağının sanat biçimleriyle yakından ilgilenen Sinan, 16. yüzyıl Osmanlı çini, hat, oyma ve süsleme sanatlarını eserlerinde kullanmıştır.

Mimarbaşı Sinan, cami, külliye ve köprü inşa etmesinin yanı sıra bazı eski yapıları da restore edip onarmıştır.

Ayasofya Camii'nin sağlamlığını sağlamak için Sinan, 1573 yılında cami kubbesini sağlamlaştırıp etrafına payandalar ekleyerek önemli çalışmalar yapmıştır. Bu müdahaleler, Ayasofya'nın günümüze kadar sağlam kalmasını sağlamıştır.

Sinan ayrıca Zeyrek Camii ve Rumeli Hisarı yakınlarındaki evler ve dükkanlar gibi eski ve önemli yapıların görünümünü engelleyen binaların yıkılmasıyla da ilgilendi. Ayrıca su temini, İstanbul sokaklarının genişliği, ev inşaatı ve kanalizasyon bağlantıları gibi konularla ilgilendi.

MİMARLIK YOLCULUĞUNU YANSITAN KOMPLEKSLER

Sinan, mimarlıktaki gelişimini imparatorluk boyunca inşa ettiği üç büyük külliye ile anlatmıştır.

1548'de tamamlanan Şehzade Camisi'ni "çıraklık eserim", 1557'de tamamlanan Süleymaniye Camisi'ni "kalfalık eserim", 1575'te ibadete açılan Selimiye Camisi'ni ise "şaheseriyim" olarak değerlendirdi.

Sinan, yarattığı camiler, külliyeler, köprüler ve diğer yapılarla imparatorluğun başkenti İstanbul'u zenginleştirdi ve şehrin siluetini şekillendirdi. Sadece İstanbul'da 36 cami, 22 mescit, 18 okul ve medrese, dört Kur'an okulu ve kütüphane ve 12 hamam inşa etti.