Zirai Don Haberleri - Son Dakika Zirai Don Haber Güncel Gelişmeler

Zirai don tarımı vurdu: İhracat etkilenecek mi?

Nisan ayında Türkiye'nin birçok bölgesini etkisi altına alan zirai don, yaş meyve ve sebze üretimini olumsuz yönde etkiledi. Ancak Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Başkanı Senih Yazgan, ihracatçılar açısından karamsar bir tablo çizilmemesi gerektiğini vurgulayarak, mevcut durumda en iyi ihracat performansının dahi sergilenebileceğini belirtti. “KAYIPTAN SÖZ ETMEK İÇİN HENÜZ ERKEN” Zirai donun geniş bir coğrafyada etkili olduğunu ve birçok ürün grubunda hasara neden olduğunu söyleyen Yazgan, “Türkiye çok geniş bir tarım coğrafyasına sahip. Evet, bazı bölgelerde ciddi zararlar oldu ancak donun etkili olmadığı ve üretimin sürdüğü alanlar da mevcut. Bu nedenle ihracat açısından genel bir kayıptan söz etmek için henüz erken” dedi. AZ AMA KALİTELİ ÜRÜN BEKLENTİSİ YÜKSEK Senih Yazgan, Türkiye'nin bazı ürünlerde dünya pazarlarında önemli bir tedarikçi konumunda olduğunu hatırlatarak, “Toplam üretimin yalnızca yüzde 10’unu ihraç ediyoruz. Ürün azalsa bile, ihracat kapasitemizi sürdürecek potansiyele sahibiz. Üstelik bazı ürünlerde, az ama kaliteli ürün beklentisi yüksek. Bu da ihracatçılar için avantaj yaratabilir” ifadelerini kullandı. ÜRÜN FİYATLARI TÜKETİCİYİ ETKİLEYECEK Zirai donun etkileriyle birlikte iç piyasada fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğuna da değinen Yazgan, “Tüketici açısından ürün fiyatlarında yukarı yönlü bir baskı olacak. Özellikle Akşehir ve Sultandağı gibi kiraz üretiminin yoğun olduğu bölgelerde rekoltede düşüş bekleniyor. Ancak kalite yüksek olacağı için üretici az ürünü yüksek fiyatla satarak gelirini dengeleyebilir” dedi. BENZER SORUNLAR AVRUPA’DA DA YAŞANDI Yazgan ayrıca Avrupa pazarında da benzer üretim sorunları yaşandığını belirterek, bu durumun Türk ihracatçılar için bir fırsat olabileceğini dile getirdi: “Az ürün, büyük kalibre demek. Avrupa’daki alıcılara bu durumu anlatmak da kolay olacak. Fiyatlar yükselirken kaliteli ürünle pazar avantajı elde edebiliriz.” 5 YILDA BİR KAYIPLAR YAŞANABİLİR Tarım sektörünün doğası gereği risklerle iç içe olduğunu söyleyen Yazgan, üreticilerin bu risklere karşı hazırlıklı olması gerektiğini belirterek, “Tarımı açık hava fabrikası gibi düşünmek lazım. Beş yılda bir kayıplar yaşanabilir. Üreticinin zararının devlet tarafından karşılanması, sürdürülebilir üretimin anahtarıdır” şeklinde konuştu.

Bursa Ovası direndi! Bazı ilçelerde zirai don büyük hasar bıraktı

Tüm yurtta olduğu gibi Bursa'da da son günlerde etkili olan zirai don olayı, özellikle meyve ağaçlarında ciddi hasarlara yol açarken Gürsu Ziraat Odası Başkanı Kamil Dönmez, Bursa Ovası’nda bu olayın büyük bir zarara neden olmadığını açıkladı. Zirai donun etkisiyle bazı illerde meyve üretimi ciddi oranda düşerken, Gürsu Ovası ve çevresindeki bölgelerde zararın daha az olduğu belirtildi. EKSİ SICAKLIKLAR BURSA’DA 4 SAAT SÜRDÜ Dönmez yaptığı açıklamada, Türkiye genelinde meyve ağaçlarında zirai don nedeniyle ciddi kayıpların yaşandığını, ancak Bursa Ovası'nda eksi 2 dereceye kadar düşen hava sıcaklıklarının sadece 4 saat kadar sürdüğünü ve bunun hasar oluşturmadığını kaydetti. "Gürsu Ovası'nda eksi 1,5-2 derecelik sıcaklıklar, zirai dona neden olmadı. Özellikle armut ve şeftali üretiminde önemli kayıplar yaşanmadı" dedi. 100 BİN TONU AŞKIN ARMUT ÜRETİMİ BEKLENİYOR Bursa'nın armut üretimi, Türkiye genelinde önemli bir yere sahip ve ülke genelinin yarısı Bursa'dan karşılanıyor. Gürsu ise Bursa'nın armut üretiminin yarısını karşılayan önemli bir merkez. Bu yıl 100 bin tonu aşkın armut üretimi bekleniyor. Dönmez, "Bursa’da yıllık yaklaşık 250 bin ton armut üretimi yapılıyor. Bunun yarısı Gürsu'dan karşılanıyor. Bu yıl armut üretimi 170-180 bin tona düşebilir. Gürsu'dan ise 60 bin ton deveci armudu ve 45-50 bin ton santa maria armudu bekliyoruz" dedi. ŞEFTALİDE 35-40 BİN TON GERİLEME YAŞANABİLİR Zirai donun etkilerinin özellikle şeftali ve nektar üzerinde hissedildiğini belirten Dönmez, bu yıl şeftali üretiminde ciddi bir düşüş yaşanabileceğini ifade etti. "Bursa genelinde şeftali üretiminde bir verim kaybı olabilir. Şeftali üretiminin 35-40 bin ton civarına gerilemesini bekliyoruz" diye konuştu. YÜZDE 90’A VARAN KAYIPLAR YAŞANDI Dönmez ayrıca, zirai donun etkilerinin diğer ilçelerde de çok daha fazla olduğunu belirterek, "İnegöl, İznik ve Yenişehir gibi bölgelerde yüzde 90’a varan meyve kayıpları yaşandı. Ancak Bursa Ovası, ülkenin birçok bölgesine kıyasla en az etkilenen yerlerden biri oldu" şeklinde konuştu. TÜKETİCİ YÜKSEK FİYATLARLA KARŞILAŞACAK Bu yıl meyve üretiminde kayıplar olsa da, fiyatların artması nedeniyle çiftçilerin de zor bir yıl geçireceği öngörülüyor. Dönmez, "Meyve tüketicisi bu yıl yüksek fiyatlarla karşılaşacak. Ancak çiftçiler de az ürünle kazanıp kazanamayacaklarını göreceğiz" dedi.

Bursa'da zirai don meyve bahçelerini vurdu

Son günlerde ülkenin birçok bölgesinde etkili olan zirai don, Bursa’daki tarım üretimini de olumsuz etkiledi. Özellikle meyve bahçeleri ve açık alanda yetiştirilen sebzeler bu soğuk hava koşullarından ciddi şekilde zarar gördü. Üreticiler, ürün kaybının yüksek olduğunu belirtiyor. Ekiplerin gerçekleştirdiği ilk tespitler, ilçeler arasında farklılık göstermekle birlikte, özellikle meyve üretiminde yüzde 30 ila 80 arasında ciddi kayıpların yaşandığını ortaya koydu. Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Fevzi Çakmak da Bursa'nın yüzde 70'ine yakınında hasar oluştuğuna dikkati çekerek "Kiraz, erik, kayısı, şetfali, nektarin ve hatta cevizde bile ciddi anlamda zararlar var. İznik, Orhangazi, İnegöl, Kestel'de hasar oranları çok daha ciddi boyutlarda" açıklamasında bulundu. Geç donların, meyve ağaçların en hassas olduğu çiçek ve tomurcuk döneminde yaşandığını vurgulayan Çakmak, "Bu zamanda yakalanınca bütün çiçek ve meyve tomurcukları dondu. Zirai donun Bursa'daki faturası çok ağır oldu" ifadelerine yer verdi. Çakmak, sadece Bursa değil tüm Türkiye'de benzer sorunlar ve kayıpların olduğunu belirterek, "Bu yıl meyveyi pahalıya yiyeceğiz. Çiftçi gerçekten mağdur. Sadece sigorta yaptıranlar değil zirai dondan etkilenen tüm çiftçilerin desteklenmesi gerekiyor. Don hadisesinin yaşandığı bölgeler zaman geçirilmeden afet bölgesi ilan edilmelidir. Çiftçilerin en azından zararının karşılanması gerekiyor. Bütün çiftçilerimize, ülkemize geçmiş olsun diyorum gerçekten son derece üzgünüz" dedi.

Ekipler 7/24 sahada: Son 30 yılın en düşük değerleri kaydedildi

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, son birkaç gün içerisinde yaşanan aşırı soğuk hava koşullarının Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde ciddi zararlara yol açtığını duyurdu. Bakan Yumaklı, özellikle 10-12 Nisan tarihlerindeki sıcaklık düşüşlerinin, don, kar yağışı ve dolu olaylarına yol açtığını belirtti. Yumaklı, "Son 3 günde bazı bölgelerde sıcaklıkların eksi 15 dereceye kadar düştüğünü ve son 30 yılın en düşük sıcaklık değerlerinin kaydedildiğini" ifade etti. Bakan Yumaklı, bu olumsuz hava koşullarının, 2014 yılındaki büyük zirai don olayından sonra, Türkiye tarihinin en büyük zirai don olaylarından biri olduğunu belirtti. Zirai don olaylarının etkisi altındaki üreticilere geçmiş olsun dileklerini ileten Bakan Yumaklı, bakanlık olarak hasar tespit çalışmalarına 7/24 devam ettiklerini ve üreticilerin yanında olduklarını belirtti. Bakan Yumaklı, üreticilerin, don ve doludan etkilenen alanlardaki zararlarını bildirerek gerekli ihbarları yapmalarını istedi. Tarım ve Orman il/ilçe müdürlüklerine başvurulabileceği gibi, sigortalı üreticilerin ALO TARSİM 172 hattına da ihbar yapabileceklerini vurguladı. Bakanlık olarak, bu tür doğal afetlerin tarım üretimi üzerindeki etkilerini en aza indirmek ve üretimin devamlılığını sağlamak için tüm imkanları seferber ettiklerini dile getiren Bakan Yumaklı, "Üreticilerimizin yanında olmaya devam edeceğiz" dedi. Ayrıca, "Rabbim memleketimizi her türlü afetten korusun" temennisinde bulundu. Mart ve Nisan aylarında, ama özellikle son 3 günlük dönemde (10-11-12 Nisan) hava sıcaklıklarındaki ani düşüşler sonucu don, kar yağışı, dolu olaylarıyla karşı karşıya kaldık. Yer yer sıcaklığın -15 dereceye düştüğü son 3 günde, bazı bölgelerde son 30 yılın en düşük sıcaklık… pic.twitter.com/zdp4pGDAW8— İbrahim Yumaklı (@ibrahimyumakli) April 12, 2025

Bursa Valiliği'nden zirai don uyarısı: Tarım üreticileri dikkatli olmalı

Bursa Valiliği, 12 Nisan 2025 tarihli açıklamasında, bölge genelinde etkili olan soğuk hava koşullarının zirai don riskini artırdığını duyurdu. Tarım üreticilerinin, Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan günlük sıcaklık tahminlerini dikkatle izlemeleri gerektiği vurgulandı. Özellikle Bursa'nın kıyı kesimleri dışında kalan bölgelerinde, tarımsal faaliyetlerle uğraşan vatandaşların zirai don olayına karşı tedbirli olmaları gerektiği ifade edildi. Valilik açıklamasında, zirai don olayının tarım ürünlerine zarar verebileceği ve üreticilerin önceden önlem almasının büyük önem taşıdığına dikkat çekildi. Vatandaşlar, 12 Nisan 2025 tarihinde saat 21.00 ile 14 Nisan 2025 sabah saatlerine kadar geçerli olan sıcaklık tahminlerini takip ederek, gerekli koruyucu tedbirleri almalıdır. ???? Meteorolojik Uyarı ⚠️ pic.twitter.com/brSwCdKAKO— T.C. Bursa Valiliği (@BursaValiligi) April 12, 2025

Zirai don tehlikesi! Bu bölgelerde yaşayanlar dikkat

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, ülke genelinde etkili olan soğuk hava dalgası nedeniyle bazı bölgelerde zirai don tehlikesi yaşanacağını duyurdu. Yapılan açıklamaya göre, Marmara Bölgesi'nin güney ve doğu kesimleri, İç Anadolu, İç Ege, Göller Yöresi, Karadeniz'in iç bölgeleri ve Doğu Anadolu'da, 12 ve 13 Nisan 2025 geceleri zirai don bekleniyor.

Bursa'da tarımsal faaliyette bulunanlar için önemli uyarı

Eskişehir Meteoroloji 3. Bölge Müdürlüğü, bu gece için Bursa, Eskişehir, Bilecik ve Kütahya illerini kapsayan zirai don ve kırağı uyarısında bulundu. Bu gece saatlerinden itibaren bölgedeki sıcaklıkların önemli ölçüde düşmesi beklenirken, kırağı ve zirai don olaylarının meydana gelmesi olasılığı yüksek. Meteoroloji'nin açıklamasına göre, soğuk havanın bir süre daha etkili olması tahmin ediliyor. Özellikle tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu bölgelerde, çiftçilerin ve ilgililerin önlem alması gerektiği ifade edildi. Bursa kıyı kesimleri dışında kalan tüm bölge için riskli zaman dilimi, bugün saat 21.00 ile yarın sabah 10.00 arasında olacak. Bu süreçte zirai don olaylarının şiddetinin hafif ile orta seviyede olması, ancak yerel olarak kuvvetli don olaylarının meydana gelmesi bekleniyor. Meteoroloji, soğuk havanın etkisiyle tarımsal alanlarda zarar riski bulunduğunu belirterek, çiftçilere dikkatli olmaları ve gerekli tedbirleri alarak tarımsal faaliyetlerini sürdurmeleri gerektiğini duyurdu.

Meteoroloji’den Bursa ve çevresi için zirai don uyarısı

Meteoroloji 3. Bölge Müdürlüğü, Bursa ve çevresinde önümüzdeki 4 gün boyunca zirai don riski olduğuna dair uyarıda bulundu. Özellikle Eskişehir, Kütahya, Bursa ve Bilecik illerinde hava sıcaklıklarının düşmesi bekleniyor. Yapılan açıklamada, bu gece saatlerinden itibaren hava sıcaklıklarının düşeceği ve tarımsal faaliyet gösteren çiftçilerin, özellikle kırsal ve iç kesimlerde zirai dona karşı önlem almasının önem taşıdığı vurgulandı. Çiftçilere, ekili alanlarını korumak amacıyla gerekli tedbirleri almaları konusunda dikkatli olmaları önerildi. Meteoroloji, bu dönemde meydana gelebilecek don olaylarının tarımsal üretimi olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıda bulundu. TARIMIN EN BÜYÜK DÜŞMANI Zirai don, tarım alanlarında bitkilere zarar veren, hava sıcaklığının sıfır derecenin altına düşmesiyle ortaya çıkan bir olgudur. Özellikle bahar aylarında yeni filizlenen bitkiler, sonbaharda yetişen ürünler ve çiçekler zirai dona karşı oldukça hassastır. ZİRAİ DON NASIL OLUŞUR? Zirai don, genellikle geceleri veya erken sabah saatlerinde hava sıcaklığının ani düşmesiyle oluşur. Soğuk hava kütlelerinin hareketleri, toprak ısısının hızlı bir şekilde kaybolması ve nem oranının düşmesi gibi faktörler zirai donun oluşumunu tetikler. ZİRAİ DONUN BİTKİLERE ZARARI Zirai don, bitki hücrelerinde buz kristallerinin oluşmasına neden olur. Bu buz kristalleri, bitki dokularını parçalayarak su kaybına yol açar ve bitkinin solmasına neden olur. Özellikle çiçek tomurcukları, yapraklar ve genç sürgünler zirai dondan en çok etkilenen kısımlardır. ZİRAİ DONUN ETKİLERİ Verim kaybı: Zirai don, tarım ürünlerinde önemli ölçüde verim kaybına neden olur. Kalite düşüşü: Don görmüş ürünler, lezzet ve besin değeri bakımından düşük kalitede olur. Ekonomik kayıplar: Zirai don, çiftçilerin ekonomik olarak zarara uğramasına neden olur. ZİRAİ DONDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ Zirai donun etkilerini azaltmak veya tamamen önlemek için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Sulama: Bitki köklerinin etrafındaki toprağın su ile ıslatılması, toprağın daha yavaş soğumasını sağlayarak don oluşumunu geciktirir. Rüzgar makineleri: Rüzgar makineleri, sıcak havayı bitkilerin üzerine yönlendirerek don oluşumunu engeller. Siperler: Siperler, soğuk havanın bitkilere ulaşmasını engelleyerek don riskini azaltır. Dumanlama: Dumanlama, havada nem oluşturarak don noktasını yükseltir. Sera kullanımı: Seralar, bitkileri dış etkenlerden koruyarak don riskini ortadan kaldırır. ZİRAİ DON UYARI SİSTEMLERİ Meteoroloji Genel Müdürlüğü, çiftçileri zirai don konusunda uyarmak için çeşitli yöntemler kullanır. Bu yöntemler arasında SMS ile uyarı, web sitesi üzerinden bilgi paylaşımı ve televizyonlarda yapılan duyurular yer alır. Sonuç olarak, zirai don, tarımın en büyük düşmanlarından biridir. Ancak modern tarım yöntemleri ve teknolojiler sayesinde zirai donun etkileri azaltılabilir. Çiftçilerin, meteorolojik verilere dikkat ederek ve uygun önlemleri alarak zirai don riskini minimuma indirmesi önemlidir.

Yılın her mevsimine dayanıklı fidan geliştirildi

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Tarımsal Genetik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Demirel, Niğde Teknopark bünyesinde geliştirdikleri TÜBİTAK ve KOSGEB destekli proje ile mevsim şartları nedeniyle çoğaltılması kolay olmayan sert çekirdekli meyvelerin doku kültürü ile yılın her dönemi çoğaltılmasını sağladı. Uygulanan yöntemle hastalıklardan ve virüslerden arındırılmış, her mevsim şartında üretilebilen bitkilerle fidancıların anaç ihtiyacı karşılanmış olacak. Proje ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Ufuk Demirel, "Burada yaptığımız çalışmalarla sert çekirdekli meyve anaçlarının doku kültürü üretimini yapıyoruz. Kiraz, şeftali, erik ve kayısı bitkilerinin anaçlarını mevsime bağlı olmaksızın kontrollü şartlarda yetiştiriyoruz ve çoğaltıyoruz. Bu bitkilerin normalde elma çok kolay bir şekilde mevsime bağlı, toprakta çoğaltılabiliyor fakat saydığım bitkilerin köklendirilmeleri, çoğaltılmaları doğal şartlarında çok zor. Biz bunu geliştirdiğimiz yöntemle daha hızlı ve daha çok miktarda üretebiliyoruz ve bu zorluğu ortadan kaldırıyoruz" dedi. HASTALIK VE VİRÜSLERDEN ARINDIRILMIŞ FİDANLAR YETİŞİYOR Fidancıların çoğu zaman anaç ihtiyacının mevsim şartları nedeniyle karşılanamadığını belirten Demirel, bu ihtiyacın doku kültürü ile giderildiğini ve bu yöntemle geliştirilen anaçların hastalık ve virüslerden arındırıldığını söyledi. Demirel, "Bu yöntemle hastalıklardan, virüslerden arındırılmış sağlıklı bitkileri rahatlıkla çoğaltabiliriz. Çünkü bütün çalışmalar steril şartlarda gerçekleştiriliyor. TÜBİTAK destekli projemiz ise mavi ladinle ilgili. Mavi ladin yine çoğaltılması çok zor ve doku kültürü protokolünde bizim yaklaşımımız biraz farklı. Daha hızlı ve daha çok üretilen bir protokol geliştirmeye çalışıyoruz. Çok pahalı mavi ladin ve peyzajda kullanımı tercih ediliyor ama pahalı. Bu yöntemle maliyetler düşecek ve daha fazla üretilebilecek. Aslında bu protokol geliştirerek patent de alınabilir. Bu sadece Türkiye'nin ihtiyacı değil Avrupa'nın ve diğer ülkelerin de ihtiyaçları doku kültürü ile rahatlıkla karşılanabilir. Genetik açılımından dolayı yeşiller de ortaya çıkabiliyor ama bizim yaklaşımımızla üreteceğimiz ladinlerin tamamı mavi ve bu büyük bir avantaj çünkü kıymetli olan mavi ladin" şeklinde konuştu. Amaçlarının bazı sorunlara çözüm önerileri geliştirmek olduğunun altını çizen Prof. Dr. Ufuk Demirel söz konusu protokol ile verimliliğin artacağını maliyetlerin düşeceğini belirtti. Demirel, "Sert çekirdekli meyvelerle ilgili mevcut protokoller vardı fakat biz burada verimliliği artırmak istedik ve bunun için de KOSGEB'den bir destek aldık. 2 yıllık bir çalışma sonucunda bu projeyi başarılı bir şekilde tamamladık, seri üretime geçtik. TÜBİTAK desteği ile de seramızı tamamladık, bitkilerimiz de seraya aktarılmaya hazır hale geldi. Seri üretim sert çekirdeklilerde tamamlandı ama mavi ladinde araştırma çalışmalarımız sürüyor. Akademi kökenli olduğumuz için bazı sorunlara çözüm önerileri geliştirmeye çalışıyoruz ve burada elde ettiğimiz sonuçları da üreticiye ulaştırmaya çalışıyoruz" ifadelerine yer verdi.