#Obruk

Bursa Hayat Gazetesi - Obruk haberleri, son dakika gelişmeleri, detaylı bilgiler ve tüm gelişmeler, Obruk haber sayfasında canlı gelişmelerle ulaşabilirsiniz.

Haber

Türkiye’de obruk riski bulunan iller hangileri?

Türkiye'de, özellikle son yıllarda artan yer altı suyu seviyesindeki düşüş ve iklim değişikliğinin etkileriyle birlikte, birçok ilde obruk oluşumu riski bulunmaktadır. Bu şehirlerde özellikle tarımsal sulama, yer altı suyu kullanımı ve yapılaşma gibi faktörler obruk riskini artırmaktadır. Bu durum, hem tarım arazilerinin kaybına hem de yerleşim yerlerinin güvenliğini tehdit etmektedir. Obrukların oluşumunu önlemek için yer altı su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve arazi yönetimi önemlidir. OBRUK RİSKİ ALTINDA OLAN BAŞLICA İLLER Konya: Obruk oluşumlarının en sık görüldüğü illerin başında gelmektedir. Özellikle Karapınar ilçesi ve çevresinde çok sayıda obruk oluşmuştur. Aksaray, Karaman, Nevşehir: Konya'ya komşu olan bu iller de yüksek obruk riski taşımaktadır. Eskişehir, Afyonkarahisar, Denizli: Batı Anadolu'da obruk oluşumlarının sık görüldüğü diğer iller arasındadır. Ankara, Çankırı, Çorum, Sivas: İç Anadolu Bölgesi'nde de obruk riski bulunan iller arasında yer almaktadır. Diyarbakır, Bitlis, Batman, Şanlıurfa, Manisa: Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde de obruk oluşumları gözlemlenmektedir. OBRUK OLUŞUMUNUN NEDENLERİ Aşırı su kullanımı, kuraklık ve iklim değişikliği gibi faktörler yer altı su seviyesini düşürerek obruk oluşumunu tetiklemektedir. Obrukların genellikle kireçtaşı yapılı arazilerde oluşması, bu bölgeleri daha riskli hale getirmektedir. Şiddetli yağışlar ve kuraklık dönemlerinin artması, obruk oluşumunu hızlandıran önemli bir faktördür. OBRUKLARIN OLUŞTURDUĞU RİSKLER Obruklar, tarım arazilerinin kullanılamaz hale gelmesine ve tarımsal üretimi olumsuz etkilemesine neden olmaktadır. Obruklar, evlerin, yolların ve diğer yapıların çökmesine neden olarak can ve mal kayıplarına yol açabilir. Su boruları, kanalizasyon hatları ve elektrik hatları gibi altyapı sistemlerinin zarar görmesi, büyük çaplı sorunlara yol açabilir. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Sulama yöntemlerinin geliştirilmesi, su tasarrufu ve bilinçlendirme çalışmaları ile yer altı suyu seviyesi korunmalıdır. Obruk oluşum riskini taşıyan bölgelerde detaylı jeolojik araştırmalar yapılarak risk haritaları oluşturulmalıdır. Obruk riski bulunan bölgelerde yapılaşma ve yerleşim alanlarının belirlenmesi için detaylı şehir planlama çalışmaları yapılmalıdır. Obruk oluşumunun belirtileri konusunda vatandaşların bilgilendirilmesi ve erken uyarı sistemlerinin kurulması gerekmektedir. Sonuç olarak, Türkiye'de obruk oluşumu riski bulunan birçok il bulunmaktadır. Bu riskin azaltılması için yerel yönetimler, bilim insanları ve vatandaşların ortak çalışması gerekmektedir.

Haber

Eskişehir'de obruk oluşması ne anlama geliyor?

Eskişehir'de obruk oluşması, yer yüzeyinde meydana gelen çöküntüleri ifade eder. Obruklar genellikle yer altı sularının çözme etkisiyle oluşur ve kireçtaşı, jips veya tuz gibi çözünür minerallerin bulunduğu bölgelerde görülür. Yer altı sularının bu mineralleri eritmesi sonucu boşluklar oluşur ve bu boşlukların üstündeki yüzey çökebilir. Eskişehir'de obrukların oluşması, genellikle yer altı sularının hareketliliği ve yer altı yapılarının bu sular tarafından etkilenmesiyle ilişkilidir. Bu durum, hem doğal süreçlerin bir sonucu olabilir hem de yerleşim yerlerinde yapılan kazı ve inşaat çalışmalarından kaynaklanabilir. Obruklar bazen ani ve büyük çöküntülere yol açabileceği için, bu tür oluşumların izlenmesi ve gerektiğinde önlemler alınması önemlidir. AYÇİÇEĞİ TARLASINDA OBRUK NEDEN OLUŞUR? Ayçiçeği tarlasında obruk oluşumu, genellikle toprakta meydana gelen çeşitli sorunlardan kaynaklanır. Obruklar, toprağın çökmesiyle oluşan doğal veya yapay çukurlardır ve tarım alanlarında çeşitli sebeplerle meydana gelebilir. İşte ayçiçeği tarlasında obruk oluşumunun bazı nedenleri: Toprak Dengesizliği: Toprak dengesizlikleri ve aşırı su erozyonu, özellikle gevşek veya kumlu topraklarda obruk oluşumuna neden olabilir. Su, toprağın altında boşluklar oluşturarak çökmesine yol açabilir. Yüksek Su Tüketimi: Ayçiçeği bitkileri yüksek miktarda su tüketir. Eğer sulama aşırı yapılırsa veya suyun toprağa dengeli dağılmaması nedeniyle toprakta boşluklar oluşabilir ve bu boşluklar zamanla obruklara dönüşebilir. Toprak Çürümesi ve Çökelmesi: Organik maddelerin fazla olduğu topraklarda, mikroorganizmalar bu maddeleri çürütürken toprağın yapısını bozabilir. Bu durum, toprağın yer yer çökmesine ve obruk oluşumuna neden olabilir. Yeraltı Su Kaynakları: Yeraltı su kaynakları veya suların düzensiz hareketleri, toprak altında boşluklar oluşturabilir. Bu boşluklar, zamanla yüzeyde obruklara dönüşebilir. Toprak İşleme ve Tarım Uygulamaları: Tarım faaliyetleri sırasında yapılan yanlış toprak işleme yöntemleri ve tarım uygulamaları da obruk oluşumunu teşvik edebilir. Özellikle derin işleme yöntemleri ve ağır makinelerin kullanımı, toprağın yapısının bozulmasına yol açabilir. Jeolojik Etkenler: Bazı bölgelerde doğal jeolojik etkenler ve toprak yapısı da obruk oluşumunu etkileyebilir. Örneğin, kireçtaşı gibi çözünür kayalar üzerine yapılan tarım, bu tür sorunlara neden olabilir.

Video Galeri

Eskişehir'de obruk oluştu

Eskişehir'in Çifteler ilçesindeki ayçiçek tarlasında 20 metreden fazla derinliği, 5 metre çapı bulunan dev bir obruk oluştu.

Haber

Konya Ovası'nda obruk oluşmasına neden olan faktörler nelerdir?

Obruklar, yer altında kireçtaşı gibi eriyebilen kayaçların zamanla boşluklar oluşturması ve bu boşlukların tavanlarının çökmesiyle meydana gelen karstik yer şekilleridir. Bu doğal oluşumlar, özellikle eriyebilir kayaçların bulunduğu bölgelerde sıkça gözlemlenir. Yer altı suyu, karbondioksit ile birleşerek karbonik asit oluşturur. Bu asit, kireç taşlarını zamanla çözer ve yer altında mağaralar oluşmasına neden olur. Mağaranın üstündeki toprak, bu süreç devam ettikçe çöker ve geride derin çukurlar bırakır. Bu çöküntüler, obruk olarak adlandırılır. Obruklar genellikle iki şekilde oluşur: İlk olarak, alttaki eriyebilir kayaçların su ile çözülmesi sonucu oluşan boşluklar, zamanla genişler ve üzerindeki toprak dolarak çöküntüler meydana gelir. İkinci olarak, bir mağara tavanının çökmesi sonucu dik kenarlı kraterler oluşabilir, bu da özellikle nüfusun yoğun olduğu bölgelerde tehlike oluşturabilir. KONYA'DA OBRUK NEDEN OLUŞUR? Obrukların oluşumu için bazı jeolojik ve hidrolojik şartlar gereklidir. Bu şartlar arasında, karstik alanların bulunması, yeraltı su seviyelerinin farklı havzalar arasında akış göstermesi ve bu havzalar arasında yüksek bir eşik bulunması yer alır. Konya Ovası ve Tuz Gölü havzası arasında bulunan Obruk platosu, bu şartları sağlayan bir örnektir. Konya'nın yeraltı suyu, bu plato üzerinden Tuz Gölü havzasına doğru akarak obrukların oluşumunu tetikler. Ayrıca, yerel fay hatlarının da obrukların oluşumuna katkıda bulunduğu belirtilmektedir. Örneğin, Tuz Gölü'nün güneybatısındaki faylar, Dikmen-Kolca obruklarının oluşumuna neden olmuştur. Türkiye'nin yeraltı sularının üçte birini barındıran Konya Havzası, 20'yi aşkın obruk ile dikkat çekmektedir. En bilinen obruklardan biri, 300 metre genişliği ve 145 metre derinliği ile Kızören obruğudur. Konya'nın Obruk kasabası da bu obruğun adını taşır. Obrukların diğer özellikleri arasında, yaz aylarında koyu lacivert ve yeşil renklerinin, ilerleyen günlerde çivit mavisi ve berrak bir renge dönüşmesi bulunur. Konya’daki diğer obruklar arasında Meyil, Çıralı, Gökhöyük, Kuru, Kangallı ve Hamam obrukları yer alır. Antalya ilinin doğu kesimindeki Çimiköy platosunda da obruklar bulunur. Bu bölgede 22 obruk tespit edilmiştir; Mucur Obruğu, Cennet ve Cehennem obrukları bunlar arasında bilinenlerdir. Obrukların içi genellikle su ile doludur ve bu suyun derinliği ile berraklığı nedeniyle bazı obruklar su altı dalışları için uygun alanlar sunar. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-Türkiye) tarafından başlatılan "Konya Kapalı Havzası'nın Akılcı Kullanımına Doğru" adlı proje, bu doğal oluşumların korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını amaçlamaktadır.

Haber

Pancar tarlasında obruk oluştu!

Konya'nın Karapınar ilçesine bağlı Seyit Hacı Yaylası yakınında bulunan pancar tarlasında, akşam saatlerinde yeni bir obruk meydana geldi. Olay geçtiğimiz yıl da aynı bölgede obruk oluşumu yaşanan Fatih Şık'a ait tarlada meydana geldi. Tarla sahibi çiftçi Şık AA muhabirine, halen olayın şokunu yaşarken, "Bunun tecrübesi olmaz ama oluyormuş. Geçen sene de kullandığımız su böyle bulanmıştı. Tekrar olunca bir yer inmeye inecek mi, bir obruk olacak mı diyerek korktuk. Yani bunun tedirginliği vardı, nitekim şimdi yaşıyoruz, hala da şu an oluyor," dedi. "ÖYLE BİR GÜRÜLTÜ İNDİ Kİ AYNI ZAMANDA SU YUKARI ÇIKTI" Ziyaretine gelen arkadaşlarını konuk ettiği sırada tarladan garip sesler gelmeye başladığını ifade eden Şık, "Arabadan taş dökülür gibi sesler geliyordu, inşaat mı var ki dedik. Arkadaşıma, dünden beri sularda bir bulanma vardı, bu olan düpedüz dedik. O arada tarlaya bakıyoruz, şu aradan ses geliyor, şuradan derken o an daha da büyük bir şekilde suyun dışına fışkırdığını gördük. Öyle bir gürültü indi ki aynı zamanda su yukarı çıktı. Halen de devam etmekte" dedi. Geçen yıl ki yaşadığı korkuyu bir kez daha yaşadığını aktaran Şık, "Bu seneki daha farklı, niye çünkü daha büyük. En azından akşamdan bu saate iki saati buldu. Şu an olan toprağın inmesi ve aynı zamanda bize verdiği büyük korku. Şu anki yaşadığımız bu, içimizdeki, ekmek yediğimiz yer olunca biraz daha hüznü fazla. Rızkım burada, çoluk çocuklarımın nasibi burada diyerekten bu topraklara sarılıyoruz. Halen acısı var şu an. Şu anki durum gerçekten korkutucu, ürpertici, bu geceyi nasıl geçireceğim diye tedirginim. Yalana gerek yok, buradan ekmek yiyoruz, yattığım yer, yuvam burası ama korkuyor muyum, korkuyorum. Bu gece nasıl geçecek acaba, bu obruk ne kadar devam edecek, ilerleyecek mi, eve mi tepki yapacak, hayvana mı tepki yapacak? Ya da bir zarar mı verecek bilmiyorum, şu an bir tedirginlik var ama bu gece nasıl geçer Allah bilir" diye konuştu. Olaya tanık olan Fatih Şık'ı ziyarete gelen misafiri Yunus Uslu da, şunları anlattı: "Sohbet ederken, arka taraftan pancar tarlası olan yerden ses gelmeye başladı. Bu arada arkadaşlarla kendi kendimize konuşmaya başladık, acaba köyde bir inşaat mı var ya da böyle taş yıktırıp da güpürtülü bir ses geldiği için inşaattan şüphelendik. Bu arada yarım saat, kırk beş dakika geçti ama sesler ara ara 10 dakika, 5 dakika arayla devam etti. Biz inşaat diye hiç galeye almadık. Bu arada Fatih arkadaşımız yanımıza geldi, inşaat nerede, ses geliyor, kim ne yaptırıyor gibisinden konuşurken, inşaat yok dedi. Bugün de bizim sularımız bulandı, ben de opandan şüpheleniyorum, acaba opan (yerel dilde obruk) olabilir mi derken bir anda yönümüzü tarlaya doğru çevirdik. Büyük bir güpürtü ile suyun yukarıya doğru fışkırdığını gördük. Tabii ki ondan sonra tedirgin bir halde izlemeye devam ettik. Bu şekilde aşağı yukarı 2 saattir devam ediyor, aynı şiddetle. Biraz bir 5-10 dakika duruyor, yanlardan veya tabana nasıl göçüyorsa ses geliyor."

Video Galeri

Obruk oluşumunu görüntülerken çökme oldu!

Konya'da bir kişi obruk oluşumunu görüntülerken çökme meydana geldi. Yaşadığı korku dolu anları anlatan Ebubekir Tabak, "Yer yarılıp içine gideceğiz sandım." dedi.

Haber

Obruk oluşumunu görüntülerken çökme oldu!

Konya'nın Çumra ilçesinde tesadüfen denk geldiği obruk oluşumunu cep telefonu kamerasıyla kaydeden Ebubekir Tabak, çökme anında yaşananların ürpertici olduğunu belirterek, "Yer yarılıp içine gideceğiz sandım. Sonradan bizim bulunduğumuz alan da çöktü zaten." dedi. İlçe sakinlerinden Tabak, AA muhabirine, Alibeyhüyüğü Mahallesi'nde Çumra Sulaması ana iletim kanalı olan Apa Alemdar İsale Kanalı'nın 18'inci kilometresinde, tarihi Kısıkyayla regülatörünün taş ayağının yanında obruk meydana geldiğini söyledi. Obruğun oluştuğu yere arkadaşlarıyla gezmeye gittiğini anlatan Tabak, yer altından ses geldiğini, bu sese doğru gittiklerinde küçük bir göçük gördüklerini dile getirdi. Kısa süre sonra biraz ileride bir göçük daha meydana geldiğini ifade eden Tabak, "Daha sonra göçükler büyüyüp birleşti. Göçük esnasında telefon kamerasıyla çekim yapıyordum. Yer altından gelen büyük bir sesle ve suyun da verdiği güçle, gümbürtüyle çok büyük bir göçük oluştu." diye konuştu. "YARIM SAAT ÖNCE KOYUN SÜRÜSÜ VE ÇOBANIN GEÇTİĞİNİ GÖRDÜK" Tabak, şahit olduğu anların çok korkutucu olduğunu dile getirerek şöyle devam etti: "İnanılmaz bir sesti. Ufacık bir çukurun büyük bir sesle çökmesi, o an gerçekten çok ürperticiydi, çok korktum. Yer yarılıp içine gideceğiz sandım. Sonradan bizim bulunduğumuz alan da çöktü zaten. Çarşamba Çayı'nın suyunun tamamen gittiğini gördük. Suyun tamamı yer altına gidiyordu. Obruk oluşmadan yarım saat önce bir koyun sürüsünün ve çobanın oradan geçtiğini de gördük. Hafta sonu oluşmaması büyük bir felaketi de engellemiş olabilir. Çünkü hafta sonu aileler oraya piknik yapmak için gider, yani mutlaka birileri olurdu." "YER ALTINDA NELER OLACAĞINI BİLEMİYORUZ" Alibeyhüyüğü Mahallesi Muhtarı Himmet Tabak da bir süre önce aynı güzergahta başka obrukların da meydana geldiğini hatırlattı. Bölgede obruk oluşmasının tedirginlik verdiğini vurgulayan Tabak, şunları kaydetti: "Biz obrukların Karapınar'da çok görüldüğünü biliyorduk ama buralarda görmezdik. Buralarda obruk oluşacağı hiç aklımıza gelmezdi. Mahalle halkında tedirginlik artmaya başladı. Yerin üstünü biliyoruz ama obruğun nerede oluşacağını, yer altında neler olacağını bilemiyoruz. Bu biraz korkutucu. Bölgede yer altı sularının çekildiğini kuyuların su seviyelerinden biliyorduk. Düşmeye de devam ediyor. Böyle afetlerin yaşanmaması, daha fazla artmaması için özellikle çiftçilerimize yer altı sularını daha bilinçli ve tasarruflu kullanması çağrısında bulunuyorum."

Haber

15 obruk oluştu: 'Felakete götürebilir'

Konya'nın Çumra ilçesine bağlı iki mahallede geçen hafta eş zamanlı olarak 15 obruk oluşması, obruk konusunu tekrar gündeme getirdi. Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Uygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Halil Kumsar, AA muhabirine, obrukların yer altında zamanla çözünen kireç taşlarının boşluk oluşturması ve zeminin çökmesiyle oluştuğunu söyledi. Kumsar, bu tür boşluk içeren yerlerde yerleşim açısından risk oluştuğunu kaydederek, böyle yerlerde depremlerin daha büyük çöküntülerin olmasına neden olduğunu anlattı. Yer altı boşluklarının çok ayrıntılı bir şekilde incelenmesi ve ona göre kent planlaması yapılması gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Kumsar, "Eş zamanlı oluşan obruklar depremin habercisi olmaz. Onlar lokal, yerel hareketlerdir. Biz bunları kütle hareketleri olarak da tanımlarız. Onlar bir çökme şeklinde doğrudan yer çekimi yetkisiyle aşağıya inerler. Buradaki yer altındaki mağaranın tavanının aşağıya inmesidir. Dolayısıyla onu taşıyacak aşağıdan bir suyun kaldırma kuvveti bile yoktur." diye konuştu. Kumsar, yer altı sularının bilinçsiz kullanılmasının obruk oluşum riskini artırdığını belirterek, yağışların az olduğu Konya Ovası'nda da tarımsal sulamada yer altı sularının kullandığına dikkati çekti. Bölgede DSİ'nin açtığı kuyularda suyun kontrollü şekilde kullanıldığını ancak kaçak kuyuların da açıldığını belirten Kumsar, "Konya Ovası'nda vatandaşın açtığı kayda girmeyen sondajlar da var. Bunların planlı bir şekilde kapatılması lazım. Yer altı suyuyla yapılacak olan sulamalarda özellikle kireç taşı veyahut karbonatlı kayaçların olduğu ortamlarda dikkatli olmak gerekir." ifadelerini kullandı. "BU, SONUNDA BİZİ BÖYLE FELAKETLERE GÖTÜREBİLİYOR" Jeoloji Mühendisliği Bölümü Mineraloji-Petrografi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Semiz ise Denizli'nin Çivril ilçesinde 4 yıl önce meydana gelen obrukta bazı bilimsel veriler elde ettiklerini söyledi. Obruğun mevcut jeolojik çökmenin sonucu meydana geldiğini tespit ettiklerini dile getiren Semiz, şöyle konuştu: "Buradaki obruk oluşumunun en büyük sebebi bölgedeki su çekimlerinin çok fazla olması diyebiliriz. Bölgede kontrolsüz bir şekilde yer altı suyu kullanımı tespitlerimiz oldu. O bölgenin jeolojik yapısının bu tip oluşumları oluşturulabilecek potansiyele sahip bir bölge olduğunu ortaya koyduk. Buna göre de önlemlerin alınması şeklinde önerilerde bulunduk." Doç. Dr. Barış Semiz, karbonatlı kayaçların çok olduğu yerlerde yer altı su seviyesinin düşmesinin obruk oluşumlarını hızlandırabildiğini vurgulayarak, "Kaçak kuyular tespit edilemiyor, 1 gecede kuyuların açıldığını görüyorsunuz. Bu, sonunda bizi böyle felaketlere götürebiliyor." dedi.

Haber

Obruk nedir? Nasıl oluşur?

Obrukların oluşumu, karstik alanlarda yer altı sularının, kireçtaşı gibi eriyebilen kayaları çözmesi ile başlar. Bu çözme işleminin sonucunda, yer altında boşluklar oluşur. Bu boşluklar, zamanla çökmeye başlar ve obruklar oluşur. Obruklar, çeşitli boyutlarda olabilir. Bazı obruklar, çapı birkaç metre olan küçük obruklar iken, bazı obruklar, çapı yüzlerce metreye ulaşan büyük obruklardır. Obrukların derinliği de değişebilir. Bazı obruklar, birkaç metre derinliğinde iken, bazı obruklar, yüzlerce metre derinliğinde olabilir. Obruklar, genellikle doğal olarak oluşur. Ancak, insan faaliyetleri de obruk oluşumuna neden olabilir. Örneğin, madencilik faaliyetleri, yer altı sularının akışını değiştirerek obruk oluşumuna neden olabilir. Obruklar, tehlikeli yapılar olabilir. Özellikle büyük obruklar, insanların ve hayvanların düşmesine neden olabilir. Bu nedenle, obrukların bulunduğu alanlarda dikkatli olunmalıdır. Obruklar, dünya üzerinde çeşitli yerlerde görülür. Türkiye'de de obruklar yaygın olarak görülür. Konya, Niğde, Aksaray ve Nevşehir gibi illerde obruklar yaygın olarak bulunur. Obruklar, doğal güzellikleri ile de dikkat çeker. Bazı obruklar, göl veya gölet gibi oluşumlara ev sahipliği yapar. Bu obruklar, doğa turizmi açısından önemli bir yere sahiptir. OBRUKLARIN SINIFLANDIRILMASI Obruklar, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmalardan biri, obrukların oluşum şekline göre yapılan sınıflandırmadır. Bu sınıflandırmaya göre, obruklar şunlardır: Kayıp yeraltı akarsuları obrukları: Yeraltı akarsularının, kireçtaşı gibi eriyebilen kayaları çözmesi sonucunda oluşan obruklardır. Çöküntü obrukları: Yer altındaki boşlukların, ağırlık etkisiyle çökmesi sonucunda oluşan obruklardır. Süngülemeli obruklar: Yer altındaki boşlukların, yer altı sularının basıncı ile genişlemesi sonucunda oluşan obruklardır. Obruklar, çeşitli şekillerde de sınıflandırılabilir. Örneğin, obrukların çapına göre yapılan sınıflandırmaya göre, obruklar şunlardır: Küçük obruklar: Çapı birkaç metre olan obruklardır. Orta büyüklükte obruklar: Çapı onlarca metre olan obruklardır. Büyük obruklar: Çapı yüzlerce metre olan obruklardır. Obruklar, doğal birer oluşumdur. Ancak, insan faaliyetleri de obruk oluşumuna neden olabilir. Bu nedenle, obrukların bulunduğu alanlarda dikkatli olunmalıdır.