Karadeniz Haberleri - Son Dakika Karadeniz Haber Güncel Gelişmeler

Bursa Karadenizliler Platformu (BURKAP) kuruldu

Bursa'da Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun ve Trabzon illerinin dernek ve federasyon başkanları, Bursa Karadenizliler Platformu’nu (BURKAP) kurmak için bir araya geldi. Platformun tanıtımı, bir otelde düzenlenen basın toplantısında yapıldı. Toplantıya katılan BURKAP Başkanı Orhan Aygün, platformun, Bursa’daki Karadenizliler arasındaki birlik ve beraberliği artırmayı hedeflediğini belirtti. Aygün, platformu kuran Karadenizli 8 ilin yanı sıra, 20 ili de üye yaparak, daha güçlü bir birliktelik oluşturmak istediklerini ifade etti. Aygün, sivil toplum kuruluşlarının birleşerek daha güçlü projeler ve etkinlikler gerçekleştirmeyi amaçladıklarını vurgulayarak, "Karadenizli hemşehrilerimizle yapacağımız etkinliklerin daha kalabalık ve etkili olmasını sağlamak için bir araya geldik." dedi. Bursa Giresunlular Federasyonu Başkanı Üzeyir Aktaş, platformun vizyonu ve misyonu hakkında bilgi vererek, "Kentte yaşayan Karadenizli nüfusunu daha güçlü hale getirmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Etkili sosyal ve kültürel etkinlikler yapmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

Karadeniz'deki çöp kirliliği artıyor! Yabancı ülkelere ait çöplere de rastlandı

Karadeniz’de insan kaynaklı kirlilik, doğada parçalanarak sayıları artan çöplerle çevresel sorunlara yol açıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2014’te başlatılan Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı, sahil ve denizlerdeki çöp hareketliliğini takip ediyor. Sinop Üniversitesi'nin desteğiyle yapılan çalışmalarda, denizlerde en fazla sigara izmariti ve tek kullanımlık plastik atıklara rastlanırken, Kovid-19 sonrası maskeler ve eldivenlerin sayısında artış gözlemlendi. Yabancı ülkelere ait çöplerin de görüldüğü bu çalışmalar, Karadeniz'deki plastik atıkların zamanla daha küçük parçalara ayrıldığını ve mikroplastiklerin sayısının arttığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu durumun deniz ekosistemi için tehlike oluşturduğunu vurguluyor.

Yeşil ve mavinin buluştuğu yer: Kandıra

Kocaeli'nin bir ilçesi olan Kandıra, Kocaeli Yarımadası'nın kuzeyinde konumlanıyor. Osmanlı döneminden bu yana belediye statüsüne sahip olan Kandıra, Kocaeli'nin sanayi açısından gelişmemiş tek ilçesi olarak biliniyor. Kocaeli'nin Karadeniz'e kıyısı olan tek ilçesi olan Kandıra, tarım ve hayvancılıkla dikkat çekiyor. İlçe, Kocaeli il merkezine 42 kilometre uzaklıkta, Sarısu Vadisi'nde konumlanıyor. Osmanlı döneminde İstanbul'un odun kömürü, tomruk ve tahta ihtiyacının bir kısmı bu bölgeden karşılanmış. Milli Mücadele sırasında önemli bir rol oynayan Kandıra, I. Dünya Savaşı'nın ardından İngiliz ve Yunan işgallerine maruz kalmış. 1918'de İngilizler ve 1920'li yıllarda Yunanlılar tarafından işgal edilen Kandıra, bu süreçte Kuva-i Milliye ve Atatürk'e destek vererek Milli Mücadele'deki onurlu görevini en iyi şekilde yerine getirmiştir. Kandıra'nın tarım ürünleri arasında buğday, mısır, ayçiçeği, şekerpancarı ve yulaf öne çıkarken, elma, üzüm, fasulye ve armut da yetiştirilmektedir. Hayvancılık, ilçenin ekonomik açıdan önemli bir gelir kaynağıdır. Tavukçuluk ve sığır besiciliği yapılan Kandıra'da süt, peynir, yumurta ve deri başlıca hayvancılık ürünleri arasında yer alıyor. Bölgede hemen her türlü meyve ve sebze yetiştirilebiliyor. Kandıra, ayrıca hindisi ve yoğurdu ile tanınırken, süsleme taşları ve bezleriyle de ünlüdür. İlçenin kıyılarında balıkçılık yapılmakta ve Kerpe ile Kefken köylerindeki sahiller yaz turizmi için uygun alanlar sunmaktadır. KANDIRA'NIN NÜFUSU VE KONUMU Nüfus açısından, Kocaeli ilinde 10.000'i aşan yerleşim yerlerinin en küçüğü olan Kandıra, Karadeniz'e açılan bir vadinin yamaçlarında kurulmuş. İzmit'e 48 kilometrelik bir mesafede olan Kandıra'nın nüfusu 1927'de 2.660 iken, 1975'te 10.187'e yükselmiş. Ancak, sonraki yıllarda bu rakam düşüş göstermiş; 1980'de 8.161, 1985'te 9.329 olmuş. 1990'larda ise yeniden 10.000'in üzerine çıkmıştır. KANDIRA-ADAPAZARI ARASI KAÇ KM? Kocaeli iline bağlı Kandıra İlçesi, Marmara Bölgesi'nde Karadeniz'e 52 kilometre uzunluğunda kıyısı olan tek ilçedir ve yüzölçümü 933 km²'dir. Doğuda Sakarya (Adapazarı), batıda İstanbul, kuzeyde Karadeniz ve güneyde İzmit (Kocaeli) merkez ilçeleriyle komşudur. Kandıra'ya karayolu ile üç ana yoldan ulaşmak mümkündür. İstanbul-Ankara TEM otoyolundan Kandıra sapağına girip, 35 kilometrelik bir yolculukla ilçeye ulaşılabilir. Adapazarı'na 45 kilometre uzaklıktaki Kaynarca ve Kaymas köyleri üzerinden de Kandıra'ya bağlantı sağlanabilir. Ayrıca, İstanbul'un Şile ve Ağva ilçelerinden geçerek de Kandıra'ya varılabilir; Ağva-Kandıra arası 38 kilometredir. Kandıra'nın arazisi, küçük tepelerle kaplıdır. İlçe merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 75 metredir ve Babadağ (400 m.) ile Çaltepesi (350 m.) gibi bölgeye göre yüksek sayılabilecek tepeler bulunmaktadır. İlçede, Karadeniz'e dökülen üç önemli dere yer alır: Sarısu Deresi (25 km.), Seyrek Deresi (11 km.) ve Kumcağız Deresi (7 km.). Bu derelerin debileri düzensizdir ve bölgenin doğal yapısını şekillendirir.

Muhlama ve kuymak arasındaki fark nedir?

Karadeniz mutfağı, mısır unu ve peynirin mükemmel uyumunu sunduğu birçok geleneksel yemeği ile ünlüdür. Bu yemeklerden ikisi, kuymak ve muhlama, sıklıkla birbirine karıştırılmaktadır. Ancak, kuymak ve muhlama arasında bazı önemli farklılıklar bulunmaktadır. Her iki yemek de sıcak olarak tüketilir ve genellikle kahvaltılarda tercih edilir. Karadeniz mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden olan bu yemekler, mısır unu ve peynirin birleşimiyle hazırlanır. Ancak, her iki yemeğin tarifi ve yapımında bazı farklılıklar vardır. İşte iki yemeğin başlıca farkları: Bölgesel Tercihler: Kuymak, genellikle Trabzon’da tercih edilirken, Rize’de daha çok muhlama tüketilmektedir. Ana Malzemeler: Kuymakta mısır unu ön plandayken, muhlamanın ana malzemesi peynirdir. Her iki yiyecek de mısır unu, peynir ve tereyağı kullanılarak hazırlanır, ancak peynir miktarı mıhlamada daha belirgin bir rol oynar. Tereyağı Kullanımı: Her iki yemeğin de yapımında tereyağının kalitesi ve miktarı önemlidir. Genel gözlemlerime göre, muhlamada kullanılan tereyağı oranı, kuymakta kullanılan tereyağı oranından genellikle daha fazladır. Bu farklar, kuymak ve muhlamanın Karadeniz mutfağındaki farklılıklarını ve bölgesel çeşitliliklerini yansıtmaktadır. Birçok kişi, kuymak ile muhlama arasındaki farkı merak etmektedir. Her iki yemek de Karadeniz mutfağının zenginliğini ve mısır ununun çok yönlülüğünü gösteren harika örneklerdir.

"Karadeniz Akdenizleşebilir"

Uzmanlar deniz suyu sıcaklıklarındaki artış dolayısıyla Akdeniz'den Karadeniz'e yayılan deniz canlılarının ekosistem dengelerini olumsuz etkileyerek Karadeniz'i "Akdenizleştirebileceğini" belirtiyor. AA'nın iklim krizinin balıkçılık sektörü üzerindeki etkilerine yönelik hazırladığı haber dosyasının üçüncü bölümünde, denizi suyu sıcaklıklarında artış nedeniyle Akdeniz'den Karadeniz'e doğru yayılım gösteren balık ve diğer deniz canlılarının ekosisteme etkileri ele alındı. Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi verilerine göre küresel ortalama deniz yüzeyi sıcaklığı Mart ayında 21,07 derece ile rekor kırdı. Ayrıca günlük ortalama deniz yüzeyi sıcaklığının en sıcak olduğu 100 günün 94'ü, 2024'te yaşandı. Küresel deniz yüzeyi sıcaklığındaki artışın benzeri Türkiye'yi çevreleyen sularda da görüldü. Türkiye'nin denizlerinde 2023 yılı ortalama sıcaklığı, uzun yıllar ortalamasının üzerinde ölçüldü. Karadeniz'de 1970-2023 ortalaması 15,3, 2023 yılı ortalaması 16,8; Marmara Denizi'nde 1970-2023 ortalaması 15,7, 2023 yılı ortalaması 17,6; Ege Denizi'nde 1970-2023 ortalaması 18,7, 2023 ortalaması 20,5; Akdeniz'de 1970-2023 ortalaması 21,5, 2023 yılı ortalaması 22,6 olarak hesaplandı. Denizlerdeki ısınmanın deniz canlılarına etkisine ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Gönülal, iklim değişikliği ve deniz suyundaki ısınmanın, deniz ekosistemlerinde önemli değişikliklere neden olduğunu, Kızıldeniz'e uygun olan türlerin Akdeniz, Marmara ve Karadeniz’e kadar yayılmasının büyük ölçüde bu etkiden kaynakladığını söyledi. Yabancı türlerin sayısının her geçen yıl arttığını ve 2020'de yapılan bir çalışmaya göre Türkiye genelinde 539 yabancı tür bulunduğunu aktaran Gönülal, "Karadeniz’de yabancı türlerin sayısı 30’a yaklaşırken ve Marmara’da da bu sayı 100’u çoktan geçti. Ege Denizi’nde 253, Doğu Akdeniz’de ise 413 yabancı tür bulunuyor." dedi. Yayılımın bu hızla devam etmesi durumunda yabancı türlerin sayısının yerli türleri geçmesinin muhtemel olduğunu ifade eden Gönülal, deniz suyundaki ısınma bu kadar yüksek olmasaydı yabancı tür sayısının muhtemelen 100-150 civarında kalacağı, artan sıcaklığın yabancı türlerin yayılım hızını 5-6 kat artırmış olabileceği değerlendirmesinde bulundu. "BALIKÇILIK SEKTÖRÜNDE EKONOMİK KAYIPLARA NEDEN OLABİLİR" Yabancı türlerin yayılımının, yerli türlerle rekabet oluşturarak ekosistem dengesini etkilediğini, bunun yalnızca Türkiye'nin değil, dünyadaki birçok ülkenin sorunu olduğunu vurgulayan Gönülal, şöyle devam etti: "Karadeniz'de yavaş yavaş bir Akdenizleşme eğilimi gözlemleniyor, bu durum sadece yabancı türlerle sınırlı değil. Sıcaklık artışı, Akdeniz ve Karadeniz arasındaki sıcaklık farklarının azalması bazı türlerin yayılmasına olanak tanıyor. Akdeniz ve Karadeniz ekosistemleri birbirinden farklıdır ancak sıcaklık artışıyla birlikte Akdeniz ve Ege’ye özgü balık türlerinin Marmara'ya, Karadeniz'e doğru yayılmaya başladığı görülüyor." Karadeniz ve çevresindeki bölgelerde yabancı türlerin hızla yayılmasının büyük bir sorun teşkil ettiğini dile getiren Gönülal, son yıllarda Marmara ve Karadeniz’de hızlı yayılım gösteren, ekonomik değeri yüksek türler olduğu ve mavi yengeç (Callinectes sapidus) ile 2 farklı jumbo karides türünün (Penaeus aztecus ve Penaeus pulchricaudatus) bunların arasında yer aldığı bilgisini paylaştı. Karadeniz'de yayılım gösteren ekonomik türlerin, yerli türlerle besin kaynakları açısından rekabet etmesinin ekosistem dengelerini bozabileceği uyarısında bulunan Gönülal, "Bu rekabet, hamsi, mezgit ve barbun gibi ekonomik açıdan önemli türlere dayanan balıkçılık sektöründe ekonomik kayıplara neden olabilir. Yeni gelen türlerin tanınmaması ve tüketicilerin bu türlere alışkın olmaması olumsuzluklara yol açar." diye konuştu. Deniz kirliliği ve aşırı avlanmanın da ekosistem dengesini bozarak yabancı türlerin faaliyetlerini hızlandırdığından bahseden Gönülal, ekonomik değeri olsun ya da olmasın yabancı türlerin avcılığının koordineli bir şekilde yönetilerek teşvik edilmesi, yerli stokların korunması ve kota uygulanması tavsiyelerinde bulundu. "TÜRLER AKDENİZLEŞME TEHLİKESİ ALTINDA" İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cem Dalyan, deniz suyu sıcaklıklarının artışı sonucunda yaladerma ve mırmır gibi Akdeniz balıklarının Karadeniz'de yayılım gösterdiğini, hızlı yüzen lambuka balığının ise Marmara Denizi’nden kayıtlarının geldiğini bildirdi. Söz konusu balıkların Atlanto-Akdeniz kökenli türler olduğuna işaret eden Dalyan, "Örneğin lambuka, kuvvetli bir pelajik avcıdır. Genellikle küçük balıkları avlayarak beslenir. Marmara'da bilinen pelajik türler arasında hamsi ve sardalya gibi geçit balıkları bulunuyor. Marmara’da lambukanın büyük popülasyonlarının oluşma ihtimali, geçit balıkları üzerinde baskı yaratabilir ve Karadeniz'den Kuzey Ege'ye senede iki defa gerçekleşen göç fenomenini derinden etkileyebilir." sözlerini sarf etti. Bir ekosisteme yeni bir türün dahil olmasının besin ağında değişikliklere yol açtığının altını çizen Dalyan, şunları söyledi: "Karadeniz gibi balıkçılığımızın büyük kısmının gerçekleştiği ve binlerce yılda oluşmuş bu deniz ekosistemindeki türler Akdenizleşme tehlikesi altında. Bu türlerin besin zincirindeki yerlerini ve ekosistem üzerindeki etkilerini anlamak şu an için mümkün değil çünkü veri eksikliği var. Karadeniz’in Akdenizleşmesi ile daha az hamsiyi tezgahlarda görebiliriz ve bu durum, ekonomik ve ekolojik değişikliklere neden olabilir. 'Akdenizleşme' kavramı, Akdeniz'in flora ve faunasının Karadeniz'e hakim olması, Karadeniz’in kendine özgü yapısının kaybolması anlamına geliyor. Bu durum 2 denizin biyolojik açıdan farklı yapılarının ortadan kalkmasına, ekosistem çeşitliliğinin kaybolmasına ve tek bir ekosistem haline gelmesine neden olabilir." Dalyan, ekosistemlerin tek tip haline gelmesi durumunda, oluşan negatif etkilerin tüm bölgeye yayılacağını, çeşitliliğin korunmasının, farklı ekosistemlerin varlığını sürdürebilmesinin ve bu ekosistemlerdeki değerlerin korunmasının büyük risk altına gireceğini kaydetti. İnsanlığın doğa üzerindeki etkisini mutlaka sınırlandırması gerektiğini ifade eden Dalyan, sözlerini şöyle tamamladı: "Gideceğimiz başka bir gezegen yok. Denizlere bıraktığımız kirlilik yükü azaltılmalı, deniz ekosistemlerinin korunması için çaba sarf edilmeli. Aşırı avcılık, kirlilik, sıcaklık artışı, ekosistemleri sağlıksız hale getiriyor ve hassas türlerin yok olmasına neden oluyor. Şehirleşme ile hızlı habitat ve kıyı kaybı gibi nedenler ekosistemleri ciddi strese sokuyor ve canlıların değişimlere adaptasyonunu zorlaştırıyor. Bu kapsamda, endüstriyel balıkçılığın yeniden düzenlenmesi, küçük balıkçının desteklenmesi, kirlilik baskısının azaltılması, deniz koruma alanlarının yaratılması ve Karadeniz’e ait olmayan türlerin takibi ve savuşturulması gibi faaliyetlerle mevcut ekosistemin korunmaya çalışılması çok önemli."

Denizin mavi rengi çamura bulandı

Karadeniz Bölgesi'nde son günlerde meydana gelen aşırı yağışlar, su taşkınlarına neden olarak bölgedeki doğal güzellikleri etkiledi. Karasu Irmağı ve Akliman sahiliyle birleşen sel suları, denizin rengini maviden kahverengine çevirdi. Akliman sahilinde, sel sularının getirdiği çamur ve toprak, deniz yüzeyinde belirgin bir bulanıklık oluşturdu. ZONGULDAK Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde son günlerde meydana gelen yoğun yağışlar, deniz çamur rengini aldı.

O ilde denize girmek yasaklandı!

Sakarya'nın Karadeniz'e kıyısı olan sahillerinde olumsuz koşullar nedeniyle denize girmek yasaklandı. Kentin, Karadeniz'e kıyısı bulunan Karasu, Kocaali ve Kaynarca ilçelerinin sahil kesimlerinde öğleden sonra yoğun dalga ve rip akıntısı etkili oldu. Kaymakamlıklarca, elverişsiz hava ve deniz şartları nedeniyle saat 16.35 itibarıyla 3 ilçede denize girmek yasaklandı. Sahillerde görev yapan Sakarya Büyükşehir Belediyesi cankurtaran ekipleri, kararın ardından ziyaretçilerin denize girmesine müsaade etmiyor.

Bursa'da yaşayan Karadeniz sevdalıları bu şenlikte buluşuyor

Bursa Trabzon Kültür ve Dayanışma Derneği, Karadeniz sevdalılarını Bursa’nın yaz aylarında en serin yaylası olan Keles’teki Kocayayla’da buluşturacak. Binlerce kişinin katılacağı şenlikte sevilen Karadenizli sanatçıların yanı sıra, kurulacak stantlarda Karadeniz yöresine ait birçok ürün vatandaşın beğenisine sunulacak. Kocayayla’da 20-21 Temmuz Cumartesi ve Pazar günü gerçekleştirecek şenlik, Türkiye’de bugüne kadar yapılan en büyük organizasyonlardan biri olarak planlanıyor. Yaylanın temiz ve serin havasında binlerce kişinin oluşturacağı horon ile rekor denemesi de yapacaklarını belirten Bursa Trabzon Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Orhan Aygün, “Doyasıya Karadeniz’i yaşayacağımız bir hafta sonu olacak. Ünlü ve sevilen sanatçılar Ekin Uzunlar, İsmail Türüt, Cengiz Kurtoğlu, Onay Şahin ve Bizim Gönül gibi birçok usta sanatçı bizimle birlikte olacak. El ele vererek güzel bir birliktelik ve beraberlik örneği sergileyeceğiz. Hatta yapacağımız horon ile rekor denemesi olacak. Bu etkinliğin bugüne kadar yapılmış en büyük organizasyon olmasını hedefliyoruz. Tek isteğimiz yaylanın biz oradan gittikten sonra temiz kalması. Bütün Bursalıları, Karadeniz’e gönül vermiş herkesi şenliğimize bekliyoruz” dedi.