McDonald’s’ın sahibi Yahudi mi?

Ali KAMUR

İsrail'in Gazze'ye saldırıları tüm dünyada büyük tepki çekiyor. Ünlü fast food zinciri McDonald’s’ın İsrail’deki şubesinin Gazze çevresindeki İsrail ordusuna ücretsiz yemek dağıttığını duyurmasını İstanbul’da protesto eden bir grup fast food zincirinin Levent’teki şubesine saldırdı. Filistin bayrakları ile saldıran grup şubenin camlarını kırdı. İsrail’e tepki haberleriyle sık sık gündeme gelen McDonald’s’ın sahibinin kim ve nereli olduğu merak ediliyor. ‘McDonald’s’ın sahibi Kroc ailesi Yahudi mi? sorusu sıkça soruluyor. Dünyaca ünlü firmanın geçmişini sizler için araştırdık.

İstanbul'da bir grup McDonald's şubesine taşlarla saldırdı.

McDonald's'ın ilk sahipleri İrlanda asıllı Amerika vatandaşları Richard James McDonald (16 Şubat 1909-14 Temmuz 1998) ve Maurice James McDonald (26 Kasım 1902-11 Aralık 1971) kardeşlerdir. İlk McDonald's restoranı, 1940 yılında McDonald kardeşler tarafından ABD'nin Kaliforniya eyaletinin San Bernardino şehrinde açılmıştır.

McDonald's, 1961 yılında Raymond Albert ‘Ray’ Kroc’un (15 Ekim 1902 –14 Ocak 1984) şirketine satılmıştır. Amerikan vatandaşı olan Ray Kroc’un aile köklerine baktığımızda Çek kökenli olduğu görülüyor. Ray Kroc’un babası Brasy doğumlu Alois ‘Louis’ Kroc Şikago’da vefat etmiştir. Baba Louis Kroc’un Yahudi kökenli olduğuna dair bir bilgi bulunmasa da; Korc’un doğduğu Bohemya bölgesi, Yahudilerin yoğun olarak yaşadığı bir yer olarak biliniyor.

McDonald's Corporation, 2023 yılı itibarıyla dünyanın en büyük fast food zinciridir. Şirketin 119 ülkede 39 binden fazla restoranı vardır.

McDonald's’ın restoranlarının 15 bine yakını Amerika dışında bulunmaktadır. Ayrıca bu restoranların yaklaşık yüzde 80'i McDonald's şirketi tarafından çalıştırılmıyor.

MCDONALD’S TÜRKİYE KATARLILARA AİT

Türkiye’de de McDonald’s’ın işletim hakkı başka bir firmaya aittir. Türk iş insanı Tuncay Özilhan'ın sahibi olduğu Anadolu Grubu'na bağlı faaliyet gösteren McDonald's Türkiye, 2022 yılında Katarlı bir şirkete satıldı.

Kamuyu Aydınlatma Platformu'na gönderilen bilgilendirmede, McDonald's Türkiye'nin, Boheme Investment isimli şirkete satışının 54 milyon 500 bin dolar karşılığında gerçekleştiği belirtildi. Merkezi Viyana'da bulunan Boheme Investment isimli şirketin sahibinin Kamal Saleh El Mana olduğu ifade edildi.

Yapılan açıklamada, "Kamal Saleh Al Mana'nın, Katar'daki McDonald's restoranlarının franchise işletmeciliğini yürütmekte olan şirkette ortaklığı bulunmaktadır" denildi.

McDONAL'D’S’TAN AÇIKLAMA: 'BAĞLANTI YOK'

Ayrıca McDonald’s, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları kaydetti: “Türkiye’deki McDonald’s yerel bir işletmedir, tüm mülkiyeti ve işletmesi Katarlı Boheme Investment Şirketi tarafından denetlenmektedir. McDonald’s İsrail işletmesi ile McDonald’s Türkiye’nin faaliyetlerinin hiçbir bağlantısı yoktur. İsrail’deki McDonald’s, işletmemizden ayrı bir varlık olarak faaliyet gösterir. Dolayısıyla McDonald’s Türkiye’den bağımsız olarak kendi iş ve iletişim kararlarını alır”