Ömer Ziyâddîn Dağıstânî'nin hayatı kaleme alındı!

Bursa'da İsmail Hakkı Bursevî Yazma Eserler Kütüphanesi’nde tespit edilen önemli bir eser, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yaşamış olan Nakşibendî-Hâlidî şeyhi Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî’nin hayatını gün yüzüne çıkardı. Bu dikkat çekici hikâye, Osman Nuri Solak tarafından kitaplaştırıldı.

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne bağlı 2023 yılında kurulan İsmail Hakkı Bursevî Yazma Eserler Kütüphanesi’nde yer alan el yazması ve matbu eserlerin büyük bir kısmı, Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî'ye ait. Fakülteye, 1982-1983 yıllarında ilk dekan Yusuf Ziya Binatlı tarafından bağışlanan eserler, Osman Nuri Solak’ın dikkatini çekti. Özellikle “Lugatü’l-Evzân” isimli sözlük, içerdiği benzersiz formatla dikkat çekti.

Solak, bu eser üzerinde yaptığı araştırmalar sırasında Dağıstânî’nin hayat hikâyesine ulaşarak detaylı bir inceleme gerçekleştirdi. Kitap, hem bu sözlüğün hem de diğer el yazması ve matbu eserlerin tanıtımını içeriyor.

ÖMER ZİYÂEDDÎN DAĞISTÂNÎ'NİN HAYAT HİKÂYESİ

1849 yılında Dağıstan’da doğan Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında İstanbul’a göç etti. Nakşibendî-Hâlidî şeyhi Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî’nin tekkesinde eğitim aldı. Şeyhi tarafından “Hafız Ömer” olarak anılmaya başlanmasının ardından kısa sürede hafızlığını tamamladı.

Medrese eğitimlerinden sonra müderrislik yapan Dağıstânî, 1893'te Malkara'da kadı naipliği, 1903’te Kudüs mevleviyeti gibi önemli görevlerde bulundu. II. Meşrutiyet döneminde İstanbul’a döndü ve 31 Mart Vakası sonrası İttihat ve Terakki yönetimi tarafından Medine’ye sürgün edildi. Daha sonra Mısır’a geçen Dağıstânî, burada Hidiv Abbas Hilmi Paşa’nın sarayında hocalık ve imamlık yaptı.

Dağıstânî, I. Dünya Savaşı sırasında İngilizlerin Mısır halkından asker toplamaya çalışmasına karşı halkı bilinçlendirdiği bildiriler yayımladı. 1912’de İstanbul’a döndü ve Gümüşhânevî Tekkesi’nde şeyhlik yaptı. 1921’de Süleymaniye Camii haziresine defnedildi.

VELÛD BİR ÂLİMİN İLMİ ÇALIŞMALARI

Arapça, Farsça, Türkçe ve Rusça gibi birçok dili bilen Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî, hadis, fıkıh, kıraat ve tasavvuf gibi alanlarda 20’den fazla eser kaleme aldı. Eserleri, İslam dünyasında geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.

KİTAP, ÖNEMLİ BİR TARİHİ KAYNAĞI GÜN YÜZÜNE ÇIKARDI

Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi emekli Tasavvuf Tarihi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kara, “Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî’nin eserlerini fakültemize bağışlayan oğlu Yusuf Ziya Binatlı büyük bir hizmet yaptı. Osman Nuri Solak’ın hazırladığı bu kitap, o eserlerin bir neticesidir” diyerek çalışmanın önemini vurguladı.