Direkli Mağarası, Kahramanmaraş ilinin 38 km kuzeybatısında, Döngel köyü sınırlarında yer almaktadır. Mağara ağzı, kuzey kesimindeki dağlar tarafından güneye doğru açılarak soğuktan korunmaktadır. İç kısımlarda kalın bir dolgu tabakası bulunur. Karstik bir arazide oluşan bu mağaranın çevresinde yerleşmeye uygun birçok mağara bulunmaktadır. Mağaranın boyutları hakkında kesin bilgiler mevcut değildir.
Direkli Mağarası'nın ilk keşfi, 1958 yılında yabancı seyyah K. Kökten tarafından gerçekleştirilmiştir. Keşfin ardından 1959 yılında yapılan deneme açmalarında, mağaranın ağız kısmına yakın bir alanın 3x4 metre olduğu belirlenmiştir. 2007 yılında başlayan kazılara, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Merih Erek başkanlık etmektedir.
DİREKLİ MAĞARASI'NDA NELER BULUNDU?Mağaranın antik döneme ait olduğu tespit edilmiştir ve içinde Paleolitik Çağ'a tarihlenen tabakalarda çakmaktaşından yapılmış dilgi-çakılar, deliciler, kalemler, kazıyıcılar ve çekirdekler gibi buluntular bulunmuştur. Ayrıca, Üst Pleistosen dönemine tarihlenen et ve ot yiyici ile kemiricilere ait diş ve iskelet kalıntıları da bulunmuştur. Bu kalıntılar arasında ayı, köpek, öküz, geyik, domuz ve kunduz kemikleri yer almaktadır.
Araştırma Tarihçesi: Direkli Mağarası, ilk olarak 1958 yılında K. Kökten tarafından keşfedilmiştir. Mağaradaki yerleşme izlerini incelemek amacıyla 1959 yılında bir deneme açması yapılmıştır. Kökten'in gerçekleştirdiği bu açma, mağaranın ağız kısmına yakın bir bölgede yer almakta olup, boyutları 3x4 metre olarak belirlenmiştir.
DİREKLİ MAĞARASI'NA ULAŞIM:Döngel, Unnamed Road, 46000 Onikişubat/Kahramanmaraş
DİREKLİ MAĞARASI MOLA NOKTASIYDIDirekli Mağarası’nın Epipaleolitik dönemde (M.Ö. 14000-9500) yılda iki kez iskana açıldığı ortaya çıktı. Uzmanlar, bu mağaranın Doğu Akdeniz'den kuzeye göç eden dönem insanları tarafından kullanıldığını belirtti. Bu göçmenlerin, Kafkaslar ve Orta Anadolu'ya doğru hareket ederken Direkli Mağarası'nı önemli bir mola noktası olarak değerlendirdiği ifade edildi.
Öte yandan, Kahramanmaraş’taki Direkli Mağarası’nda yaklaşık 1400 yıllık sıradışı bir mezar bulunmuştu.