Yeme bozuklukları, kişinin yiyeceklerle olan ilişkisinin sağlıksız bir hale geldiği, psikolojik ve fizyolojik sorunlara yol açan ciddi bir sağlık sorunudur. Bu bozukluklar, sadece kilo alma veya verme ile ilgili değil, aynı zamanda duygusal, sosyal ve fiziksel sağlığı da olumsuz etkiler.
Son günlerde yeme bozuklukları yaşayan insanların haberlerini sıkça görmekteyiz. Bu sorun ancak bir danışana başvurularak çözülebilir.
YEME BOZUKLUKLARININ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?En sık görülen yeme bozuklukları arasında anoreksiya nervosa, bulimia nervosa ve tıkınırcasına yeme bozukluğu yer alır.
Anoreksiya Nervosa: Kişinin aşırı kilo kaybetme veya kilo almaktan korktuğu, vücut imajı bozuklukları yaşadığı ve yemeği kısıtladığı bir durumdur.
Bulimia Nervosa: Kişinin kontrolsüz bir şekilde çok fazla yemek yedikten sonra kendini kusma, laksatif kullanma veya aşırı egzersiz yapma gibi yöntemlerle kilo almaktan kaçınmaya çalıştığı bir bozukluktur.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu: Kişinin kısa bir süre içinde büyük miktarda yemek yediği ve bu durumdan sonra suçluluk, utanç veya üzüntü hissettiği bir bozukluktur.
YEME BOZUKLUKLARININ NEDENLERİ NELERDİR?Yeme bozukluklarının kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, çevresel faktörler, psikolojik sorunlar ve aile ilişkileri gibi birçok faktörün rol oynadığı düşünülmektedir.
YEME BOZUKLUKLARININ BELİRTİLERİ NELERDİR?Yeme bozukluklarının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ancak genel olarak aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Aşırı kilo kaybı veya aşırı kilo alımı
Vücut imajı ile ilgili obsesif düşünceler
Yemek yeme davranışlarında değişiklikler (yemek yemeği reddetme, aşırı yeme, gizlice yeme)
Mükemmeliyetçilik
Depresyon, anksiyete gibi duygusal sorunlar
Sosyal izolasyon
Fiziksel sağlık sorunları (menstürasyon düzensizlikleri, kalp sorunları, kemik erimesi vb.)
YEME BOZUKLUKLARININ ÜSTESİNDEN GELMEK İÇİN NE YAPILABİLİR?Yeme bozuklukları ciddi bir sağlık sorunudur ve mutlaka profesyonel yardım alınması gerekir. Tedavi sürecinde genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılır:
Bilişsel davranışçı terapi, aile terapisi gibi psikolojik tedaviler, kişinin düşünce ve davranışlarını değiştirerek yeme bozukluğuyla başa çıkmasına yardımcı olur.
Bir diyetisyen tarafından hazırlanan beslenme planı, kişinin sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasına yardımcı olur.
Bazı durumlarda, antidepresanlar veya diğer ilaçlar kullanılabilir.
Diğer yeme bozukluğu yaşayan kişilerle bir araya gelmek, kişinin kendini yalnız hissetmemesini ve destek almasını sağlar.
YEME BOZUKLUKLARI NASIL ÖNLENİR?Yeme bozukluklarının önlenmesi için ailelerin ve toplumun duyarlı olması önemlidir. Çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılması, vücut imajı konusunda olumlu bir tutum sergilenmesi ve psikolojik sorunların erken teşhis edilmesi önemlidir.
Yeme bozuklukları tedavi edilebilir bir hastalıktır. Eğer siz veya çevrenizdeki biri yeme bozukluğu belirtileri gösteriyorsa, bir uzmana başvurmanız çok önemlidir.