Kurdeşen, tıbbi adıyla ürtiker, ciltte aniden ortaya çıkan, kaşıntılı ve kabarık döküntülerle kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Kızarıklıklar genellikle kırmızı veya pembe olup, boyutları kişiden kişiye değişebilir. Vücudun herhangi bir bölgesinde görülebilen bu döküntüler genellikle birkaç saat içinde geçse de bazen günlerce veya haftalarca sürebilir.
Kurdeşen veya tıp dilindeki adıyla ürtiker, ciltte ani olarak ortaya çıkan, kaşıntılı ve kabarıklıklarla karakterize bir cilt hastalığıdır. Bu kabarıklıklar genellikle kırmızı veya pembe renkte olup, boyutları ve şekilleri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kurdeşen, vücudun herhangi bir yerinde görülebilir ve genellikle birkaç saat içinde kendiliğinden geçer. Ancak bazı durumlarda günlerce veya haftalarca sürebilir.
KURDEŞEN NEDEN OLUR?
Kurdeşenin kesin nedeni her zaman belirlenemese de, çeşitli faktörler tetikleyici olabilir:
Alerjik Reaksiyonlar: Gıda alerjileri, ilaç alerjileri, böcek sokmaları gibi alerjik reaksiyonlar kurdeşene neden olabilir.
Enfeksiyonlar: Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar kurdeşen oluşumunu tetikleyebilir.
Fiziksel Etkenler: Soğuk, sıcak, basınç, güneş ışığı gibi fiziksel etkenler kurdeşene neden olabilir.
Gıda Katkı Maddeleri: Bazı gıda katkı maddeleri kurdeşene yol açabilir.
Stres: Stres, bağışıklık sistemini etkileyerek kurdeşen oluşumunu tetikleyebilir.
Bazı Hastalıklar: Tiroid hastalıkları, romatolojik hastalıklar gibi bazı sistemik hastalıklar kurdeşene eşlik edebilir.
GÜNEŞ ALERJİSİ VE KURDEŞEN
Güneş alerjisi de kurdeşene neden olan durumlardan biridir. Güneş ışığına maruz kalan ciltte kızarıklık, kaşıntı, şişlik ve döküntü gibi belirtiler görülür. Güneş alerjisi, genellikle güneş koruyucu kullanımı, bazı ilaçların yan etkisi veya genetik yatkınlık gibi nedenlerle ortaya çıkar.
KURDEŞEN BELİRTİLERİ
Kaşıntılı Kırmızı Kabarcıklar: Ciltte genellikle yuvarlak veya oval şekilli, kaşıntılı kırmızı kabarıklıklar oluşur.
Şişlik: Kabarcıkların yanı sıra, özellikle yüz, dudak ve göz kapaklarında şişlik görülebilir.
Yanma Hissi: Etkilenen bölgede yanma hissi olabilir.
Genel Belirtiler: Bazı durumlarda ateş, halsizlik, eklem ağrıları gibi genel belirtiler de görülebilir.Kurdeşen Teşhisi
Kurdeşen tanısı, genellikle hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları ile konulur. Doktor, hastanın alerji öyküsü, kullandığı ilaçlar ve yakın zamanda geçirdiği hastalıklar hakkında bilgi alır. Gerekli durumlarda alerji testleri veya kan testleri yapılabilir.
KURDEŞEN TEDAVİSİ
Kurdeşen tedavisinde amaç, belirtilerin hafifletilmesi ve tetikleyici faktörlerin ortadan kaldırılmasıdır.
Tedavi seçenekleri şunları içerir:
Antihistaminik İlaçlar: Kaşıntı ve kızarıklığı azaltmak için antihistaminik ilaçlar kullanılır.
Kortikosteroidler: Şiddetli kurdeşenlerde kortikosteroidler kullanılabilir.
Tetikleyici Faktörlerden Kaçınma: Kurdeşene neden olan gıdalar, ilaçlar veya diğer tetikleyicilerden uzak durulmalıdır.
Soğuk Kompres: Kaşıntıyı azaltmak için soğuk kompres uygulanabilir.
GÜNEŞ ALERJİSİNDEN KORUNMA
Güneş alerjisinden korunmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
Güneş Kremi Kullanımı: Yüksek faktörlü, geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanın.
Güneşten Koruyucu Giysiler: Uzun kollu gömlekler, pantolonlar, şapka ve güneş gözlüğü kullanın.
Güneşin En Yoğun Olduğu Saatlerde Dışarı Çıkmayın: Sabah 10 ile öğleden sonra 16 saatleri arasında güneş ışınları en güçlü olduğu için bu saatlerde dışarı çıkmaktan kaçının.
Unutmayın: Kurdeşen, genellikle kendiliğinden geçse de, şiddetli veya uzun süreli olması durumunda mutlaka bir dermatoloğa başvurulmalıdır.