Prof. Dr. Ahmet Övgün Ercan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Mersin ile Adana’da girişe yumuşak kat yapıp araç bırakmak deprem yıkımını kolaylaştırır. Yumuşak kata dur de!" ifadelerini kullandı. Peki, Yumuşak kat nedir? Deprem anında yumuşak kat düzensizliği hangi sorunlara neden olur? İşte detaylar...
Yumuşak Kat Nedir?Yumuşak kat, bir binanın çeşitli katları arasında belirgin yapısal farklılıklar bulunduğunda ortaya çıkan bir terimdir. Genellikle, alt katlarda daha az sağlam veya daha az taşıyıcı eleman içeren bir yapı tasarımı sonucu oluşur. Bu durum, bina statik dengesizliğine yol açarak depremlerde ciddi tehlikeler yaratır. Yumuşak kat, çoğunlukla büyük açıklıklara sahip olan ofis binaları veya dükkânların alt katları gibi yerlerde görülmektedir.
Deprem Anında Yumuşak Kat DüzensizliğiYumuşak kat düzensizliği, deprem anında çeşitli sorunlara neden olabilir:
1. Yapısal ZayıflıkYumuşak katlar, depremin yatay yüklerini yeterince taşıyamaz. Bu durumda, üst katlar aşağıdaki katlarla uyumsuz bir şekilde hareket eder, bu da yapının çökmesine veya hasar görmesine yol açabilir.
2. Dönme ve Yıkılma RiskiYumuşak kat düzensizliği, bina içinde dönme hareketine sebep olur. Bu, yapının dengesini bozarak daha fazla hasar görmesine ve yıkılmasına neden olabilir.
3. Hızlı Enerji DağılımıDepremler sırasında, enerji daha az dayanıklı yumuşak katlara yönelir. Bu durum, sarsıntının etkisini artırır ve yapının genel stabilitesini tehdit eder.
4. Aşırı ÇökmeYumuşak katlar, üst katların ağırlığını yeterince destekleyemeyebilir. Bu durum, özellikle büyük depremlerde aşırı çökme ve ciddi hasar yaratabilir.
Yumuşak kat düzensizliği, deprem anında çok ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, bina tasarımında yumuşak katlardan kaçınılması ve mevcut yapılar için gerekli güçlendirmelerin yapılması büyük önem taşır. Depreme dayanıklı yapılar inşa etmek, hem insanların güvenliği hem de ekonomik kayıpların önlenmesi açısından kritik bir gerekliliktir.