İyi hal indirimi hangi durumlarda uygulanır?

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un "İyi hal indiriminin yeniden bir tartışılması lazım" açıklamasını yapmasının ardından arama motorları üzerinden kısa bir araştırma yapılmaya başlandı. Peki, iyi hal indirimi nedir? İyi hal indiriminde uygulanan indirim oranları nelerdir? İyi hal indirimi hangi durumlarda uygulanır?

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, iyi hal indirimine ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Tunç, "Kamuoyunda duruşmadaki kılık kıyafeti nedeniyle indirim alan kişilerle ilgili hep eleştiri söz konusu oldu. Geçen yaşama döneminde salt indirim almak için kılıf kıyafetin indirim sebebi olmayacağı yönünde bir düzenleme yapmıştık ama bu konudaki eleştiriler de hep devam etti. Şimdi bu iyi hal indiriminin yeniden bir tartışılması lazım." ifadelerini kullandı. Peki, iyi hal indirimi nedir? İyi hal indiriminde uygulanan indirim oranları nelerdir?  İyi hal indirimi hangi durumlarda uygulanır?

İYİ HAL İNDİRİMİ NEDİR?

Türk Ceza Kanunu'nun 62. maddesinde düzenlenen iyi hal indirimi, ceza almasına karar verilen bir failin cezasının geçmişi, yargılama sürecindeki tutumu ve sosyal ilişkileri göz önünde bulundurularak indirilmesini ifade eder. Bu indirim, hâkimin takdir yetkisi çerçevesinde gerçekleşir.

İyi hal indirimi, failin geçmişteki davranışları, sosyal ilişkileri ve yargılama sürecindeki pişmanlık gösteren tutumları ile değerlendirilmektedir. Ancak, mahkemeyi etkilemeye yönelik davranışlar bu indirim için dikkate alınmaz. Hâkim, kararında takdiri indirim nedenlerini gerekçeleriyle belirtmek zorundadır.

İyi hal indirimi sonucunda uygulanan indirim oranları şunlardır:

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine müebbet hapis.

Müebbet hapis cezası yerine yirmi beş yıl hapis cezası.

Diğer cezaların altıda birine kadar indirim.

Failin geçmişte herhangi bir suç kaydı olmaması ve olumsuz bir davranışının tespit edilmemesi halinde takdiri indirim uygulanır.

Hâkimin takdir yetkisi sınırsız değildir; indirim nedenlerini gerekçeli bir şekilde belirtmesi gerekmektedir.

Takdiri indirim her suç için geçerli bir düzenlemedir. Hâkim, somut olayın özelliklerini ve takdiri indirim sebeplerini değerlendirerek karar vermelidir.

Ayrıca, hâkimin verdiği cezanın alt sınırdan verilmesi, iyi hal indiriminin uygulanmasına engel değildir. Fail suçu kabul ettiğinde, takdiri indirimin uygulanması Yargıtay tarafından zorunlu görülmektedir.