İstanbul Boğazı'nın stratejik önemi nedir?

İstanbul Boğazı'nda 2 geminin çarpışmasının ardından büyük bir tehlike atlatıldı. Peki, İstanbul Boğazı'nın stratejik önemi nedir?

Haber Giriş Tarihi: 04.10.2024 10:09
Haber Güncellenme Tarihi: 04.10.2024 10:09

İstanbul Boğazı'nda kuru yük gemisi ile dökme yük gemisi çarpıştı. İstanbul Boğazı'nda büyük bir tehlike atlatılırken, gemilerde ise hasar oluştu. Peki, İstanbul Boğazı'nın stratejik önemi nedir? 

İSTANBUL BOĞAZI'NIN STRATEJİK ÖNEMİ 

İstanbul Boğazı, Karadeniz'e kıyısı olan Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Rusya ve Ukrayna için Akdeniz ve diğer açık denizlere ulaşmanın tek yolu olarak büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle, bu ülkeler için alternatif bir güzergâh mevcut değildir. Boğazlar üzerindeki egemenlik, yalnızca Türkiye için değil, komşu ülkeler için de kritik bir konudur.

Boğaz, Avrupa ve Asya’yı ayıran en bilinen doğal sınırdır ve tarih boyunca iklim ve coğrafi koşulları nedeniyle sürekli bir yerleşim yeri olmuştur. İstanbul, Roma, Bizans, Latin ve Osmanlı imparatorluklarına başkentlik yapmış, günümüzde ise Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomik ve kültürel merkezi konumundadır. Bu özellikleriyle İstanbul, kıtalararası bir şehir olma özelliğini taşır.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi çerçevesinde, Türkiye Boğazlardan geçen gemilerden geçiş ücreti alma hakkına sahip değildir. Ancak askeri açıdan geniş yetkilere sahiptir. Günümüzde İstanbul Boğazı kıyılarında bulunan Boğaz Komutanlığı, bölgedeki güvenliği sağlamaktadır.

Tarihi boyunca Boğaz'ın stratejik önemi azalmamış; ilk egemenliğin Atinalı komutan Alkibiadis tarafından sağlandığı rivayet edilmektedir. Alkibiadis, Kız Kulesi yakınında bir gümrük binası inşa ederek, Boğaz'dan geçen gemilerden vergi almıştır. Bizans döneminde de geçiş ücretleri devlet için önemli bir gelir kaynağı olmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise Boğaz üzerindeki egemenlik için çevresindeki topraklar ele geçirilmiş ve gemilerden geçiş ücreti alınmaya başlanmıştır. İstanbul kuşatıldığında, Boğaz’ın en dar noktasında karşılıklı hisarlar inşa edilerek kontrol sağlanmıştır. Osmanlılar, İstanbul'un fethinden sonra Boğaz’ın tam egemenliğini elde etmiş ve bu süreçte Boğaz’dan elde edilen gelir, önemli bir ekonomik kaynak haline gelmiştir.

Sonuç olarak, İstanbul Boğazı tarihi ve stratejik konumuyla hem Türkiye hem de çevre ülkeler için kritik bir öneme sahip olmuştur.