12 Eylül 1980'de Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen askeri darbe, Türkiye'nin siyasi ve sosyal yapısında derin yaralar açmış, uzun yıllar sürecek otoriter bir rejimin başlangıcı olmuştur. Bu olay, ülkenin demokratik süreçlerine ve insan haklarına büyük bir darbe vurmuş, birçok insanın hayatını olumsuz etkilemiştir.
12 Eylül gecesi, Türk Silahlı Kuvvetleri, ülkedeki siyasi istikrarsızlık ve şiddet olaylarını gerekçe göstererek yönetimi ele geçirmiştir. Darbeyle birlikte;
Siyasi Hayatın Felce Uğraması: Tüm siyasi partiler kapatılmış, siyasetçiler tutuklanmış ve yargılanmıştır.
Basın Özgürlüğünün Kısıtlanması: Basın yayın organları üzerinde sıkı sansür uygulanmış, eleştirel sesler susturulmuştur.
İnsan Haklarının İhlali: Toplu tutuklamalar, işkenceler, yargısız infazlar gibi insan hakları ihlalleri yaşanmıştır.
Yeni Bir Anayasa: 1982 Anayasası ile otoriter bir rejimin temel taşları atılmıştır.
Toplumun Polarize Olması: Darbe, toplumun sol ve sağ olarak ikiye bölünmesine neden olmuş, uzun yıllar sürecek siyasi gerginlikler yaratmıştır.
12 Eylül Darbesi'nin etkileri, sadece darbenin yaşandığı dönemle sınırlı kalmamış, Türkiye'nin siyasi ve sosyal yapısını uzun yıllar boyunca şekillendirmiştir.
Darbe sonrasında yaşanan;
Kutuplaşma: Toplumun derin yaralar alması ve siyasi kutuplaşmanın artması, Türkiye'nin demokratikleşme sürecini olumsuz etkilemiştir.
Güvensizlik: Devlete ve kurumlara olan güvenin sarsılması, toplumsal barışı bozmuştur.
İnsan Hakları İhlalleri: Darbe sonrası yaşanan insan hakları ihlalleri, Türkiye'nin uluslararası alandaki imajını zedelemiştir.
Siyasi İstikrarsızlık: Darbelerin önlenmesi konusunda yeterli önlemler alınamaması, Türkiye'nin siyasi istikrarsızlığını artırmıştır.
DARBENİN YARGILANMASI VE SONUÇLARIUzun yıllar süren mücadeleler sonucunda, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştirenler hakkında yargılamalar başlatılmıştır. Ancak, bu süreçte birçok engel ve gecikme yaşanmıştır. Yargılamaların sonuçlanmasıyla birlikte, darbenin sorumluları hakkında çeşitli cezalar verilmiş olsa da, yaşananların yaraları kolay kolay kapanmamıştır.