Üst solunum yolu rahatsızlıklarına iyi geldiği düşüncesiyle son yıllarda popülerliği artan kozalak şuruplarının içeriği, Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) akademisyenleri tarafından araştırılacak. TÜBİTAK destekli projede, kozalak şuruplarının insan sağlığı üzerindeki etkileri incelenecek.
Proje, Gıda Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Nadide Seyhun tarafından yürütülüyor. “Kızılçam, Karaçam, Toros Göknarı ve Toros Sediri Kozalakları Kullanılarak Elde Edilen Kozalak Şuruplarının Fizikokimyasal ve Duyusal Özellikleri ile Toksikolojik Profillerinin Karşılaştırılması” başlıklı bu çalışma, 30 ay sürecek ve çok sayıda akademisyenin katkısıyla gerçekleştirilecek.
Pandemi döneminde artan kozalak şurubu talebine dikkat çeken Dr. Seyhun, çevrimiçi alışveriş sitelerinde satılan bu ürünlerin içeriklerinin çoğunlukla yanıltıcı veya eksik olduğunu ifade etti. Ürünlerin standartizasyon eksikliği, gıda güvenliği konusunda endişelere yol açıyor.
YASAL SINIRI AŞTIĞI TESPİT EDİLDİProjede gerçekleştirilen ön denemelerde, bazı piyasadaki kozalak şuruplarının analizlerinde HMF (hidroksimetil furfural) adlı kanserojenik bir bileşiğin yasal sınırları aştığı tespit edildi. Projenin temel hedeflerinden biri, güvenli ve işlevsel kozalak şurupları elde etme olasılıklarını araştırmak.
AKCİĞER SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİKozalak şuruplarının, halk arasında çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıldığına dikkat çeken Seyhun, mevcut araştırmaların yetersiz olduğunu belirtti. Proje, farklı kozalak türlerinden elde edilen şurupların toksik etkilerini karşılaştırarak güvenli kullanım dozlarını belirlemeyi hedefliyor. Ayrıca, akciğer kanser hücre kültürlerinde de bu şurupların etkileri test edilecek.
Araştırmada, yaygın olarak kullanılan kızılçam ve karaçam kozalaklarının yanı sıra Anadolu’ya özgü Toros göknarı ve Toros sediri kozalakları da kullanılacak. Bu kozalaklardan elde edilen şurupların fizikokimyasal özellikleri incelenecek ve geleneksel yöntemlerle üretilen şuruplarla karşılaştırılacak. Dr. Seyhun, destekleri için Mersin Orman İşletme Müdürlüğü'ne teşekkür etti.